از مقاومت برابر فیلترینگ تلگرام تا تاثیر پارازیت ها بر مردم

ارائه مجوزهای مختلف برای فعالیت در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، مقابله با فیلترینگ شبکه هایی مانند تلگرام، رونمایی از یک موتور جست وجوی بومی و تغییر دبیر شورای عالی فضای مجازی را می توان از جدی ترین اتفاقات حوزه فاوا در سال ۱۳۹۴ دانست.

نود فناوری –  سالی که گذشت در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با تصمیمات و اتفاقات متعددی همراه بود که شاید مهم ترین آنها را بتوان بحث ارائه ی مجوز به شرکت های متعدد دانست، مجوزی که به گفته معاون وزیر ارتباطات حدود دو تا هشت میلیارد تومان درآمدزایی به دنبال داشته است. بدین ترتیب پروانه هایی برای بخش هایی مانند FCP و غیره در سال جاری صادر شد تا شرکت های جدیدی در عرصه ارتباطات کشور به فعالیت بپردازند.بر این اساس پس از ۱۰ سال پروانه شرکت های اینترنتی کشور دستخوش تغییر شده و به هفت شرکت فعال در حوزه اینترنتی کشور مجوزهای جدیدی داده شد. البته بعد از برگزاری مراسم رسمی اهدای پروانه جدید اینترنتی به شرکت های مورد تایید رگولاتوری، سه شرکت دیگر نیز توانستند با طی کردن مراحل لازم، این پروانه جدید را که با نام ارتباطات ثابت یا FCP شناخته می شود دریافت کنند.هدف از ارائه پروانه FCP کاهش چالش شرکت های اینترنت پرسرعت یا PAP با شرکت مخابرات ایران بر سر دریافت امکانات و از بین بردن انحصار موجود در این بازار عنوان شده بود. همچنین یکی دیگر از اهداف این پروانه افزایش سرمایه گذاری و ایجاد رقابت سالم در این بازار دانسته شده بود.تلگرام فیلتر نشداما یکی از مهم ترین و چالش برانگیز ترین بحث های حوزه ICT در سال ۱۳۹۴ بحث فعالیت شبکه های اجتماعی و به خصوص تلگرام بود که در این مدت بخش دولتی با جدیت این موضوع را پیگیری کرده و عزم خود را برای ادامه ی فعالیت های این شبکه جزم کرد. بدین ترتیب طی جلسات متوالی موضوع فیلترینگ تلگرام در کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با در نظر گرفتن شروطی برای وزارت ارتباطات قرار بر استمرار فعالیت های این شبکه در داخل کشور شد.ناگفته نماند که طی این مدت بارها نیز اختلالاتی در تلگرام ایجاد شده و هربار اینگونه گفته می شد که این شبکه فیلتر شده است. در دوره ای هم به نقل از مدیران این شبکه اخباری منتشر شده و گفته شد با توجه به درخواست دولت ایران مبنی بر رصد اطلاعات این کاربران این شرکت مخالفت خود را با این موضوع اعلام کرده و براین اساس مسوولان دولتی گفته اند که از فعالیت تلگرام در ایران جلوگیری خواهند کرد. البته پس از مدتی این اظهارات از سوی مسوولان تلگرام رد شد.هزینه ۶۴۰ میلیاردی برای ترابردپذیریعلاوه بر این موضوع در این مدت اجرای طرح های مختلفی مانند ترابرد پذیری شماره موبایل نیز پیگیری شد که در نهایت اجرای کامل این طرح به سال ۹۵ موکول شد تا بدین ترتیب مردم بتوانند در طول سال دو نوبت نسبت به تغییر اپراتور همراه خود بدون ایجاد تغییر در شماره هایشان اقدام کنند.در این خصوص علی اصغر عمیدیان – رییس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات – از سرمایه گذاری ۶۴۰ میلیارد ریالی در این حوزه خبر داده بود.همچنین در این مدت مراسم انعقاد تفاهم نامه اصول حاکم بر خدمات ترابردپذیری شبکه تلفن همراه (MNP) نیز برگزار شد و در برهه ای از زمان نیز اینگونه وعده داده شد که اجرای این طرح تا بهمن ماه سال جاری به پایان خواهد رسید.دعوایی برای تمام سالاما از دیگر موضوعاتی که در سال ۱۳۹۴ بخش قابل توجهی از اخبار ICT را به خود اختصاص می داد موضوع اختلافات و چالش های وزارت ارتباطات و مخابرات بود که حتی این موضوع در برهه ای از زمان کار را به جایی کشاند که شرکت مخابرات اعلام کرد قصد فروش سهام مدیریتی این شرکت را دارد.چالشهای مخابرات و وزارت ارتباطات در دیگر ماه های سال هم ادامه یافت و در برهه ای نیز شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرد: «به دنبال بی توجهی شرکت مخابرات ایران به تعیین تکلیف بدهی های خود و اصرار به تضییع حقوق عمومی به رغم هشدارهای پیاپی شرکت ارتباطات زیرساخت، از بامداد روز جمعه ۹ مرداد، مکالمات بین الملل شرکت مخابرات ایران در برخی استان های کشور قطع خواهد شد.البته این خبر در مدت کمتر از چند ساعت از سوی شرکت زیرساخت رد شد و با فاصله ای کوتاه اینگونه اعلام شد که به درخواست مخابرات اجرای این موضوع برای مدتی به تعویق افتاده است.با این حال تا پایان سال همچنان بحث میان این دو نهاد ادامه داشته و تغییر تعرفه های مکالمات تلفن ثابت که خواسته مخابرات بوده مورد مخالفت قرار گرفت.تغییر در شورای عالی فضای مجازیاز دیگر اتفاقاتی که در سال جاری رخ داد می توان به ابلاغ حکم های جدید فضای شورای عالی فضای مجازی اشاره کرد که از سوی دفتر مقام معظم رهبری صادر شد و بر این اساس برخی از اعضای پیشین این شورا از همکاری در دور جدید باز ماندند و عده ای به ترکیب آن افزوده شدند. پس از این تغییرات جدی ترین موضوع را نیز می توان به تغییر دبیر شورای عالی فضای مجازی و روی کار آمدن ابوالحسن فیروز آبادی به جای محمدحسن انتظاری دانست.گوگل به سبک ایرانیآغاز به کار رسمی موتور جست وجوی پارسی جو هم از دیگر اتفاقات حوزه ICT بوده است.در این ارتباط رییس سازمان فناوری اطلاعات از فعالیت هفت تا هشت موتور جست وجوی ایرانی خبر داد و گفت: لازم است این جویشگرها نسبت به نمونه های خارجی مزیت هایی داشته باشند تا کاربران به استفاده از آنها ترغیب شوند.نصرالله جهانگرد همچنین اظهار کرد: از سوی دیگر لازم است طراحی کنندگان این جویشگرها بتوانند تعداد صفحاتی که آدرس می دهند را افزایش داده و تعداد این صفحات را به بالای چند میلیارد برسانند. ما اکنون در فضای وب بیش از دو میلیارد صفحه فارسی زبان داریم و در میان جویشگرهای ارائه شده تعداد آنهایی که به ارائه این صفحات نزدیک شده اند زیاد نیست.فیلترینگ هوشمند،از حرف تا عملهمچنین در این مدت بحث فیلترینگ هوشمند نیز پیگیری شده و در ماه های پایانی سال از ورود به فاز سوم این طرح خبر داده شد.اواسط اسفندماه سال جاری محمود واعظی با بیان اینکه فاز سوم فیلترینگ به نوعی از هفته قبل شروع شده، اظهار کرد: البته این موضوع به این معنا نیست که دیگر فیلترینگی که در ورودی کشور انجام می شد، وجود ندارد بلکه با طراحی های انجام شده این فیلترینگ تحت نظر دانشگاه ها، شرکت های FCP ، شرکت های FCP و ارائه کنندگان اینترنت صورت می گیرد که باعث می شود سرعت اینترنت بالا رود و در آینده می توانیم دست شرکت ها را باز بگذاریم که با مشتریان خود تعامل بیشتری داشته باشند.از وزارت ارتباطات تا بهارستاناما طی این مدت وزیر ارتباطات در چند نوبت هم راهی مجلس شد تا پاسخ گوی بهارستان نشینان در خصوص پیامک های انبوه و بحث افزایش پهنای باند اینترنت شود. وی در این دوره به دلیل انجام فعالیت های توسعه ای خود در بخش اینترنت نیز از نمایندگان کارت زرد دریافت کرد.در این نوبت نمایندگان مجلس اظهار کردند: با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات سرعت دسترسی کاربران به اینترنت ۱۰ برابر می شود. اکنون مردم از سرعت پایین اینترنت گلایه دارند. بهتر است شما به جای متهم کردن ما به مخالفت با اینترنت به برنامه ریزی وسیعی برای دسترسی به شبکه ملی اطلاعات بپردازیم.پژمانفر- نماینده کمیسیون فرهنگی مجلس – نیز با طرح این سوال که چرا باید هزینه استفاده کاربران از اینترنت بسیار زیاد باشد، گفت: شما با گرفتن ۸ تا ۱۰ برابر پول از مردم نسبت به هزینه واقعی استفاده از اینترنت در واقع دست در جیب مردم کرده اید. این افزایش هزینه فشار مضاعفی به مردم تحمیل می کند که در نهایت این پول ها به خارجی ها داده شده و دیگران نفع می برند. چرا اجازه افزایش توان داخلی را ندارید و این کار را به عهده شرکت های خارجی داده اید؟ چه کسانی پشت پهنای باند هستند؟محمود واعظی نیز با اشاره به اقدامات صورت گرفته در وزارتخانه متبوع خود گفت: آیا طی ۱۱ سال گذشته و در دوره های قبل از بنده نباید از مسوولان وقت در خصوص توسعه شبکه و پهنای باند و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات سوال می پرسیدید؟ آیا می توانید شبکه ملی اطلاعات را بی آنکه پهنای باند را افزایش دهیم اجرا کنیم؟شبکه ملی داریم،نداریم؟البته بحث های مربوط به شبکه ملی اطلاعات که از ۱۰ سال قبل مطرح است امسال هم تنها محدود به مجلس و بهارستان نشینان نبوده و در برهه ای از زمان موجب ایجاد برخی چالش ها میان وزارت ارتباطات و مسوولان شورای عالی فضای مجازی شد. در این میان برخی مسوولان وزارت ارتباطات از جمله رییس سازمان فناوری اطلاعات براین نکته تاکید داشتند که شبکه ملی اطلاعات همین حالا هم در دسترس است.به گفته جهانگرد با توجه به آنکه در حال حاضر هم امکان استفاده از شبکه داخلی اینترنت برای انتقال اطلاعات مربوط به کشور وجود دارد می توان گفت که شبکه ملی اطلاعات در دسترس قرار دارد البته این اظهارات وی از سوی معاون مرکز ملی فضای مجازی در دوره گذشته مورد نقد قرار گرفته و این گونه اعلام شد که طبق الزامات تصویبی در شورای عالی فضای مجازی با آنچه شبکه ملی اطلاعات نامیده می شود فاصله بسیاری داریم.پارازیت بحثی از دیروز تا فرداهمچنین در مرداد ماه سال جاری بار دیگر به دنبال حوادث طبیعی خسارت های مالی و جانی متعددی به شهروندان وارد شد و به دنبال سیل و وقوع طوفان در تهران برخی افراد جان خود را از دست دادند. پس از این اتفاق بار دیگر سازمان هواشناسی داستان قدیمی پارازیت ها و تاثیر آن بر روی رادارهای این شبکه را مطرح کرد و گفت امواجی که مرجع آن برای ما مشخص نیست موجب می شود یک چهارم صفحه رادار پوشیده شود و ما بتوانیم اطلاعات مورد نظر خود را مشاهده کنیم البته این موضوع بعدها از سوی مسوولان سازمان مقررات نیز به نوعی رد شد اما در هر صورت بحث پارازیت ها در سال جاری همچنان مطرح بوده و در خصوص آن تلاش ها و پیگیری های متعددی صورت گرفت.البته در این خصوص معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست هم با تاکید بر پیگیری دولت یازدهم درباره بحث نظارت بر پارازیتها، ابهامات موجود در این بخش را یکی از موانع نظارت و پایش امواج بیان کرد.معصومه ابتکار در این باره عنوان کرد: این که موضوع را به تشویش اذهان عمومی تبدیل کنیم فایده ای ندارد، اما باید موضوع پیگیری شود و دولت یازدهم نیز در این زمینه باید شفاف پاسخگو باشد و یا آنکه اعلام کند از حیطه نظارت دولت خارج کرده اند و اختیاراتی ندارد.بورسی شدن ایرانسل از ریشه تا تیشهاوایل سال جاری نیز مباحثی در زمینه ارائه سهام ایرانسل در بورس ارائه شد اما مدیر عامل اپراتور دوم ارتباطی کشور با اشاره به مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات درباره ی زمان ارائه سهام ایرانسل در بورس خاطر نشان کرد: با اتفاقاتی که طی یک ماه گذشته برای بورس افتاده و دائم دچار فراز ونشیب است، بورسی شدن تیشه به ریشه زدن است.محمود واعظی نیز در پاسخ به سوالی که درباره ی وضعیت بورسی شدن ایرانسل و ارائه ی سهام آن در بورس مطرح شده بود، تصریح کرد: بحث بورسی شدن ایرانسل کنسل نشده، اما بالاخره زمانی که شرکت های بزرگ قصد ورود به بورس را دارند باید آمادگی های لازم را در خود ایجاد کنند.وزیر ارتباطات ادامه داد: شرکت ایرانسل شرکتی است که ۴۹ درصد سهام آن متعلق به سرمایه گذار خارجی است و اکنون در شرایطی که کشورهای مختلف قصد ورود به ایران و سرمایه گذاری در آن را دارند، لازم است شرکتی که در شرایط سخت همکاری کرده و سرمایه گذاری خود در ایران را رها نکرده حمایت کنیم و حال که این شرکت اعلام می کند شرایط برای آن آماده نیست ما هم کمی انعطاف پذیری داشته باشیم.مصوبه ای برای مالکان سیم کارت های اعتباریکمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات نیز امسال در قالب مصوبه ای که ۸ تیرماه سال جاری به تصویب رسیده بود اینگونه اعلام کرد که با توجه به افزایش تقاضا برای سیم کارت های اعتباری و در راستای حمایت از حقوق مشترکین، افزایش رضایت آنها و به منظور ساماندهی استفاده از این سیم کارت ها در جهت بهره مندی موثر و کارآمد از شماره ها که جزو منابع کمیاب محسوب می شوند و همچنین جبران هزینه های اپراتورها دستورالعمل مدیریت سیم کارت های اعتباری را به شرط زیر مصوب می کند.در بخشی از این مصوبه آمده بود: هیچ مشترکی اجازه داشتن بیش از ۱۰ سیم کارت از یک اپراتور را ندارد و علاوه بر این اگر مشترکی بیش از سه ماه از خط خود استفاده ای به عمل نیاورد، اپراتور مجاز به سلب امتیاز از آن شماره می شود.در بند دیگری از مصوبه مذکور آمده بود: دارنده پروانه با تمام اعتبار می تواند نسبت به قطع یک طرفه همراه با اطلاع رسانی کامل اقدام کنند. همچنین در مصوبه مذکور اعلام شده است چنانچه مشترک هیچ گونه تراکنشی در طول یک بازه زمانی سه ماهه نداشته باشد در صورت وجود اعتبار دارنده پروانه (اپراتور) می تواند با انجام اطلاع رسانی لازم پس از بازه زمانی سه ماهه و همچنین به ازای هر دوره زمانی بدون تراکنش از طرف مشترک پس از گذشت این بازه زمانی سه ماهه نسبت به جبران هزینه های لازم التادیه برای نگهداری شبکه و ارتباط به میزان حداکثر تعرفه ۲۰ دقیقه نرخ مکالمه پایه تلفن همراه دائمی اقدام کند.تلاش برای تجهیز ۲۵ هزار روستا به اینترنت، تغییر اعضای هیات مدیره شرکت مخابرات دولت، ورود سیم کارت های جدید ۰۹۹۰ و ۰۹۰۳ به بازار، تلاش برای اجرایی کردن رجیسترینگ گوشی های تلفن همراه، آغاز عملیات اجرایی شبکه فیبر نوری (FTTX) را نیز می توان برخی از دیگر اتفاقات سال ۱۳۹۴ در حوزه ICT کشور دانست.