NFC و کاربردهای آن چیست؟

یکی از دغدغه‌های زندگی مدرن بحث پرداخت‌های الکترونیکی است. موضوعی که بانک‌ها را مجبور کرده تا جای ممکن فرآیند پرداخت هزینه‌ها را آسان کنند. اولین ابزاری که در این زمینه به وجود آمد کارت‌های مغناطیسی بودند که آنها را به عناوینی همچون کارت‌های اعتباری، پیش‌پرداخت، نقدی و… می‌شناسیم، البته در کشور ما بیشتر از نوع کارت نقدی استفاده می‌شود که به اشتباه به کارت اعتباری معروف هستند. این نوع کارت‌ها مانند هر فناوری دیگری مزیت‌ها و معایبی دارند.
نود آی سی تی – از جمله مزایای این کارت‌ها می‌توان به امنیت نسبتا بالا، قابلیت تعریف چندین حساب در یک کارت و پرداخت و دریافت پول اشاره کرد و از معایب آن می‌توان به وابسته بودن به یک شبکه ارتباطی (در صورت اختلال شبکه این کارت‌ها بلااستفاده خواهند بود) و محدودیت در تنوع پرداخت اشاره کرد. اما در حال حاضر فناوری‌ای معرفی شده است که می‌تواند به طور کلی بحث پرداخت‌های الکترونیکی را متحول کند و شاید نیاز باشد در سیاست‌های کلی پرداخت الکترونیکی بازنگری شود و پروتکل‌های جدید به وجود آیند.

.
NFC چیست؟
NFC مخفف عبارت Near Field Communication و به معنای «ارتباط میدانی نزدیک» است و در واقع این فناوری بیشتر برای تلفن‌‌های همراه هوشمند و ابزار‌های مشابه، با هدف تعریف یک ارتباط ساده به وجود آمده است. NFC به نوعی از فناوری RFID بهره گرفته و از تمامی استاندارد‌های این فناوری پشتیبانی می‌کند. ۳۰ سال پیش پایه‌های اولیه فناوری NFC به وجود آمد و در آن زمان شخصی به نام چارلز والتون اولین نسخه RFID را به نام خود ثبت کرد. در سال ۲۰۰۲ شرکت‌های سونی و فیلیپس روی نسخه اولیه NFC و تدوین یک استاندارد نوین در این زمینه به توافق رسیدند. سر انجام در سال ۲۰۰۴ نوکیا نیز به جمع دو شرکت سونی و فیلیپس پیوست و NFC به طور رسمی پا به عرصه ظهور گذاشت و در سال ۲۰۰۶ Tag‌های NFC به طور رسمی معرفی شدند. همچنین در این سال اولین گوشی مجهز به این فناوری توسط نوکیا معرفی شد و آن مدلی نبود جز Nokia 6131.
ابتدا NFC برای مقاصد مالی در نظر گرفته شده بود و هدف آن تسهیل در پرداخت‌های روزمره بوده است. اما با پیشرفت دستگاه‌‌های هوشمند این فناوری با اهداف دیگری به این دستگاه‌ها اضافه شد و یکی از این کاربرد‌ها انتقال اطلاعات بین دو دستگاه بود. جالب است بدانید میزان پهنای باند NFC بین ۱۰۶ تا ۲۴۲ کیلوبیت بر ثانیه است و عملا این پهنای باند مناسبی برای انتقال فایل نیست. برای حل این مشکل متخصصان راهکار جالبی را در نظر گرفتند و آن ترکیب این فناوری با بلوتوث و وای‌فای بود. به طوری که NFC فقط برای شناسایی یا به اصطلاح Pairing دو دستگاه استفاده می‌شد و انتقال فایل نیز از طریق بلوتوث یا وای‌فای انجام می‌شد. مزیت این روش امنیت بالای آن است به طوری که برای شناسایی دو دستگاه حتما باید همدیگر را لمس کنند که این موضوع تا حد زیادی امنیت انتقال اطلاعات را بالا می‌برد. زیرا اگر کسی بخواهد به اصطلاح ارتباط شما را هک کند، حتما باید دستگاه مورد نظر را به دستگاه شما نزدیک کند که این موضوع تقریبا غیرممکن است. ارتباط NFC دارای اجزای دیگری به نام Tag یا برچسب است. این برچسب‌ها در واقع اجزایی از NFC هستند که نیاز به منبع انرژی ندارند و انرژی مورد نیاز خود را از دستگاه مقابل دریافت می‌کنند. برچسب NFC فقط از قابلیت خواندن اطلاعات برخوردار است ولی در مواردی برخی از آنها قابلیت برنامه‌ریزی مجدد و انتقال چندباره اطلاعات را دارند. کاربرد‌های مختلف این فناوری را مرور می‌کنیم، آیا این فناوری می‌تواند زندگی آینده بشر را تغییر دهد؟
.
کاربرد مالی
این موضوع یکی از اصلی‌ترین هدف‌های به وجود آمدن این فناوری بوده است. امروز بحث پرداخت‌های الکترونیکی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر است به طوری که روزانه میلیارد‌ها تراکنش مالی الکترونیکی در سراسر دنیا انجام می‌شود و این موضوع بحث‌های مختلفی را به همراه دارد. یکی از این مباحث تسهیل در نوع پرداخت و خدمات است. از همین رو شرکت‌های معتبر مالی و بانک‌ها سرمایه‌گذاری زیادی روی این بحث انجام داده‌اند اما یکی از چالش‌های بزرگ در این زمینه بحث سرعت در پرداخت و در عین حال امنیت بالاست. با به وجود آمدن NFC تقریبا این چالش برطرف شد. در کشور‌های پیشرفته بحث کیف پول الکترونیکی سال‌‌‌هاست که مطرح است. در واقع کیف پول الکترونیکی بدان معناست که همانند سهولت در پرداخت فیزیکی بتوانید به همان سادگی نیز به صورت مجازی به مراودات مالی روزمره بپردازید. به طور مثال شرکت گوگل Google Wallet را معرفی کرد که در واقع همان کیف پول الکترونیکی است و کاربران از طریق آن و تلفن همراه مجهز به NFC می‌توانند به راحتی خرید کنند. برای این منظور کاربران باید نرم‌افزار مخصوص گوگل را روی دستگاه خود که مجهز به NFC است نصب و سپس حساب خود را شارژ کنند و در آخر کافی است به فروشگاهی که از این فناوری پشتیبانی می‌کند، مراجعه و خرید کنند. در این روش فقط کافی است کاربر برنامه مورد نظر را اجرا کند و گوشی موبایل خود را روی دستگاه مخصوص قرار دهد و عملیات پرداخت به سرعت انجام می‌شود.

اما جالب است بدانید در کشور ما هم چند سالی است بحث تسهیل پرداخت‌های الکترونیکی مطرح شده و حتی در برخی از اماکن تجاری و سازمان‌ها این بحث اجرا شده است. به طور مثال کارت بلیت یکی از این موارد است. در واقع این برچسب NFC توانایی ذخیره اطلاعات از ۹۶ بایت تا ۴,۰۹۶ بایت را داراست. کارت‌های الکترونیکی مترو نیز یکی از مثال‌ها در کشور ماست که توانایی برنامه‌ریزی مجدد را دارد و کاربر بر حسب نیاز خود این کارت‌ها را شارژ می‌کند. در سال‌های اخیر شاهد توسعه این کارت‌ها بوده‌ایم به طوری که کاربران می‌توانند به واسطه این کارت‌ها علاوه بر خدمات مترو از پارکومتر و سیستم حمل و نقل اتوبوسرانی استفاده کنند. حتی در برخی از شهرها بحث پرداخت هزینه تاکسی از طریق این کارت‌ها مطرح و اجرا شده است؛ مساله‌ای که می‌تواند به حذف پول فیزیکی و همچنین پول خرد کمک شایانی کند و از این رو هزینه زیاد تولید پول حذف می‌شود.
.
کاربرد در منازل و خانه‌های هوشمند
موضوع خانه‌های هوشمند چند سالی است که مطرح شده و بسیاری از شرکت‌های مطرح در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. از چند جهت این موضوع حائز اهمیت است. یکی از مهم‌ترین مباحث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کمک به حفظ محیط زیست است. به همین منظور خانه‌های هوشمند به واسطه پیکربندی یکپارچه و قابلیت برنامه‌ریزی می‌توانند تا ۷۵ درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند و اگر این فناوری در یک‌سوم خانه‌های موجود در جهان به کار گرفته شود، شاهد ذخیره‌سازی عظیم انرژی در عرض کمتر از یک سال و همچنین کاهش چشمگیر آلودگی محیط زیست خواهیم بود.
اما NFC نیز به تازگی وارد خانه‌های هوشمند شده است. به طور مثال LG پروژه‌ای در راستای خانه‌های هوشمند آینده معرفی کرد. در محصولات خانگی هوشمند LG ترکیبی از برچسب‌های NFC و وای‌فای استفاده شده است. به طور مثال این شرکت در نسل جدید یخچال‌های خود از فناوری استفاده می‌کند که کاربر می‌تواند به واسطه دستگاه‌های هوشمند و نرم‌افزار مخصوص این شرکت یخچال خود را مدیریت کند. علاوه بر این می‌تواند بر اساس مواد غذایی موجود در یخچال به شما پیشنهاد پخت غذا دهد و اگر مورد تایید بود، آن را به مایکروفر ارسال کند. یعنی فقط کافی است طبق دستور یخچال عمل کنید. همچنین شرکت پاناسونیک از دیگر شرکت‌هایی است که در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده اما این تمام ماجرا نیست. به طور مثال می‌توانید درب خانه خود را به برچسب‌ها مجهز و از طریق دستگاه هوشمند آن را باز کنید یا می‌توانید تلویزیون و دیگر دستگاه‌‌های خود را مجهز به برچسب NFC و با دستگاه هوشمند تمامی این وسایل را کنترل کنید. این موضوع بدین معنی است که دستگاه هوشمند شما قلب تپنده خانه است.

.
کاربرد در انتقال داده‌ها
همان‌طور که پیشتر بدان اشاره شد یکی از کاربرد‌های NFC انتقال اطلاعات است اما نه به صورت مستقیم و مستقل، بلکه بر بستر فناوری‌هایی مانند بلوتوث و وای‌فای است. بدین منظور NFC فقط نقش یک کلید را در شناسایی دو دستگاه ایفا می‌کند و بقیه عملیات بر بستر فناوری‌هایی که نام برده شد، انجام می‌شود اما از ویژگی‌های مثبت این روش افزایش امنیت و سرعت انجام کار است. فقط کافی است فایل مورد نظر را باز و آن را به دستگاه خود متصل کنید.

.
کاربرد در سرگرمی
سرگرمی همیشه یکی از نکاتی است که اغلب فناوری‌های عمومی جدید نیم‌نگاهی به آن دارند. به همین دلیل خیلی از شرکت‌ها سعی کرده‌اند برای عمومیت هر چه بیشتر فناوری‌های خود آن را با سرگرمی تلفیق کنند. NFC نیز از این قائده مستثنی نیست.
در سال‌های گذشته شرکت‌های فعال در این زمینه به ارائه محصولات مختلف مانند هدفون و اسپیکر پرداخته‌اند. به طور مثال شرکت سونی، هدفونی را عرضه کرده که مبتنی بر فناوری NFC و بلوتوث است و کاربر فقط کافی است این گوشی را به دستگاه هوشمند خود نزدیک کند و دیگر نیازی به شناسایی گوشی و صرف زمان برای نصب آن نیست. همچنین شرکت نوکیا اسپیکری را معرفی کرد که به واسطه NFC و بلوتوث می‌تواند به صورت بی‌سیم موسیقی پخش کند.

.
کاربرد در مدارس و دانشگاه‌های هوشمند
یکی دیگر از کاربرد‌های NFC یا در حقیقت برچسب‌های آن استفاده در مدارس و دانشگاه‌های هوشمند است که به واسطه آن می‌توان دانش‌آموزان و دانشجویان را از لحاظ علمی کنترل کرد. به طور مثال می‌توان توسط این برچسب‌ها بر نمرات این افراد نظارت کرد یا از ساعات ورود و خروج آنها مطلع شد. همچنین این برچسب‌ها می‌توانند نقش پرونده تحصیلی این افراد را ایفا و تمامی سوابق تحصیلی افراد را در آن ذخیره کنند تا بتوان به موقع از آن استفاده کرد.
.
کاربرد در پزشکی
این روز‌ها بحث سلامت عمومی و هزینه‌های آن یکی از مسائل مهم دولت‌هاست. یکی از مواردی که به این مساله کمک می‌کند سوابق دقیق پزشکی هر فرد است. این مساله باعث خواهد شد هزینه‌های تشخیص بیماری که ممکن است چندین بار توسط پزشکان مختلف انجام شود، حذف شود. اما برچسب NFC می‌تواند باز هم در این زمینه نقش مهمی ایفا کند. به طور مثال می‌توان در این برچسب‌ها برای هر فرد یک پرونده پزشکی از بدو تولد تشکیل داد و در طول عمر افراد اطلاعات آن را به‌روز کرد. این امر باعث خواهد شد فرد با مراجعه به پزشکان در روند بهبود سلامتی خود سرعت بخشد و شاید دیگر نیاز به انجام آزمایشات مختلف برای تشخیص بیماری نباشد. همچنین در موارد اورژانسی و زمانی که فرد هوشیار نیست عوامل اورژانس به راحتی می‌توانند توسط این برچسب‌ها از سابقه بیماری فرد مطلع شوند و اقدام موثر را اعمال کنند.

.
کاربرد در وسایل نقلیه
همیشه و به خصوص در کشور ما که بحث خرید و فروش وسایل نقلیه جذاب و داغ است، برچسب NFC می‌تواند بسیاری از واسطه‌ها را حذف کرده و شخص را از خرید خود مطمئن کند. به طور مثال شرکت‌های خودروسازی کشور می‌توانند برای هر خودرو یک پرونده تشکیل و آن را به خریدار تحویل دهند. این پرونده می‌تواند شامل اطلاعاتی مانند تاریخ تولید، شماره موتور، نوع خودرو و دیگر موارد باشد. همچنین به واسطه این کارت‌ها می‌توان روی دوره‌های مراجعه به گارانتی کنترل بیشتری کرد و حتی در صورت تصادف اطلاعات مربوط را به این برچسب اضافه کرد تا در صورت تعویض ماشین، شخص خریدار اطلاعات کاملی را از سوابق ماشین خریداری‌شده در دست داشته باشد.
.
کاربرد در اطلاع‌رسانی
تگ NFC می‌تواند نقش یک پوستر و اعلامیه را ایفا کند؛ به طوری که کاربر اطلاعات مورد نظر را روی این برچسب‌ها منتشر کند و با استفاده از دستگاه هوشمند که مجهز به NFC است، اطلاعات ذخیره‌شده در آن برچسب را دریافت و مشاهده کند. شاید سوالی که در ذهن شما به وجود می‌‌آید این است که کد‌های QR نیز کار مشابهی را انجام می‌دهند اما موضوعی که باعث برتری تگ‌های NFC به کد‌های QR می‌شود، حجم ذخیره اطلاعات بسیار بیشتر است. به طوری که کاربر می‌تواند تا چندین برابر اطلاعات بیشتری را به کاربران دیگر منتقل کند.

.
کاربرد در صنعت حمل و نقل
یکی از کاربرد‌های موثر NFC در صنعت حمل و نقل است، به طوری که برچسب‌های NFC حکم یک پرونده کامل را برای راننده دارند. به طور مثال شرکت‌های سازنده اتومبیل می‌توانند خودروهای خود را مجهز به فناوری NFC کنند و در هر لحظه سرعت وسیله نقلیه را ثبت و به برچسب NFC منتقل کنند. در واقع این موضوع بیشتر در مورد خودرو‌های عمومی مانند کامیون‌ها و اتوبوس‌ها صدق می‌کند. معمولا پلیس نظارت ویژه‌ای روی این وسایل دارد و در فواصل مختلف اقدام به کنترل این وسایل می‌کند. وجود این برچسب‌ها می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری را در اختیار پلیس قرار دهد و شاید از بروز تصادفات جاده‌ای جلوگیری کرده و همچنین باعث کاهش تلفات شود. همچنین این برچسب‌ها نقش بلیت الکترونیکی را ایفا می‌کنند و در وقت و هزینه صرفه‌جویی می‌شود. به طور مثال می‌توان از آن به عنوان بلیت هواپیما، اتوبوس، قطار و کشتی استفاده کرد و سالانه علاوه بر کاهش هزینه به حفظ کاغذ بیشتر و در نتیجه حفظ درختان و محیط زیست کمک کرد.
.
کاربرد در صنعت توریسم
یکی از صنعت‌های پردرآمد دنیا توریسم و گردشگری است. به طوری که در بعضی از کشور‌ها درآمد آنها بیش از درآمد نفت است اما یکی از کاربرد‌های NFC در صنعت گردشگری است و می‌تواند به توسعه آن کمک شایانی کند. شاید یکی از دغدغه‌های گردشگران وجود یک راهنمای مناسب باشد و خیلی از آنها به علت عدم وجود راهنما از سفر به کشور مورد نظر منصرف می‌شوند اما برچسب‌های NFC به نوعی این نقص را پوشش می‌دهند و می‌توان تمامی مکان‌های تاریخی را به برچسب‌های NFC مجهز کرد و در این برچسب‌ها تمامی تاریخچه آن مکان ثبت شده و گردشگران می‌توانند به راحتی با دستگاه‌های هوشمند خود اطلاعات تاریخی از هر مکانی را به دست آورند.

همان‌طور که مشاهده کرده‌اید NFC یک تکنولوژی فراگیر است که می‌تواند در تمامی صنایع و زمینه‌ها از آن استفاده کرد، بدون اینکه شخص دچار سردرگمی شود. همچنین این فناوری بسیاری از هزینه‌ها را حذف می‌کند و به توسعه صنایع و حفظ محیط زیست و بهداشت عمومی و کنترل هزینه‌های پزشکی نیز کمک می‌کند. می‌تواند نقش یک پوستر تبلیغاتی یا بلیت الکترونیکی را ایفا کند یا به عنوان پرونده الکترونیکی افراد شناخته شود. حال که با مزایای گسترده NFC آشنا شده‌اید، شاید از امروز به فکر استفاده بیشتر از این تکنولوژی در زندگی روزمره خود باشید و ممکن است ترجیح دهید پرداخت‌های روزمره خود را توسط این فناوری انجام دهید. حال برای اولین بار ما قصد داریم پیشنهاداتی را در این زمینه به شرکت‌ها، سازمان‌ها و سایر دستگاه‌های فعال در این زمینه بدهیم که بعضی از آنها برای اولین بار می‌تواند در کشور ما و در دنیا اجرا شود.

ارائه برچسب‌های NFC از سوی بانک‌ها و فراهم کردن امکان این برچسب‌ها از طریق برنامه‌های موبایل بانک یا دستگاه‌های ATM. همچنین به صورت همزمان تجهیز کردن مراکز خرید به دستگاه‌های NFC
ارائه پرونده سلامتی و پزشکی افراد به صورت الکترونیکی روی برچسب‌های NFC
تجهیز وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی‌ها به دستگاه‌های NFC برای پرداخت هرچه آسان‌تر هزینه و همچنین حذف پول خرد
مجهز کردن مراکز تفریحی مانند سینما، پارک، موزه و… به تجهیزات NFC به منظور گسترش فرهنگ بلیت الکترونیکی
ارائه برچسب‌های NFC توسط سازندگان خودرو به مشتری و ثبت اطلاعات ماشین در آن
مجهز کردن مکان‌های تاریخی به برچسب‌های NFC
ارائه برچسب‌های NFC در مراکز آموزشی و ثبت سوابق تحصیلی در این برچسب‌ها

 
منبع: پیوست؛ شماره هشتم