از بازی‌های کودکانه تا ناآگاهی مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات

عبداله افتاده – مدیر مسوول هفته نامه عصر ارتباط –
روابط عمومی هر سازمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند با اطلاع‌رسانی صحیح در خصوص عملکرد سازمان متبوع خود نقشی تعیین‌کننده در خصوص ابهام‌های مرتبط با سازمانش و حرکت سازمان در مسیر شفاف‌سازی و رفع ابهام‌ها داشته باشد.

در کشور ما اما ناآشنایی برخی مدیران روابط عمومی با اصول اولیه کار باعث شده که در بسیاری از موارد رسانه‌ها نتوانند پاسخ سوالات خود را از برخی نهادها بگیرند و در نتیجه از سویی عملکرد سازمان‌ها با ابهام روبه‌رو شده است و از سویی دیگر سوالات مردم در خصوص عملکرد این سازمان‌ها بی‌پاسخ مانده است.

وضعیت روابط عمومی وزارت ارتباطات در این سال‌ها به تبع همین وضع موجود در کشور نامساعد بوده و در نتیجه رویکرد منفعلانه و عدم پاسخگویی روابط عمومی وزارت ارتباطات رسانه‌های منتقد حوزه فاوا با انبوهی از سوالات و ابهام‌های بی‌پاسخ مواجه شده‌اند.

در شرایطی که انتظار می‌رود مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات با تذکر به روابط عمومی‌های معاونت‌های وزارت ارتباطات، زمینه را برای پاسخگویی بیشتر مسوولان این وزارتخانه به رسانه‌ها فراهم کند اما عملکرد این مدیر گویای آن است که عزمی برای پاسخگویی به مردم و رسانه‌ها در وزارت ارتباطات وجود ندارد.

روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، روابط عمومی شرکت زیرساخت و سایر زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات در این سال‌ها با وجود پیگیری‌های متعدد از سوی عصر ارتباط و دیگر رسانه‌های مستقل تمایلی به پاسخگویی نشان نداده‌اند.

عدم پاسخگویی روابط عمومی شرکت زیرساخت در خصوص پروژه EPEG، عدم پاسخگویی این شرکت در خصوص وضعیت و عملکرد اپراتور چهارم ارتباطی، عدم پاسخگویی رگولاتوری در خصوص علت اعطای مجوز به مخابرات برای گرانی حق اشتراک و بسیاری از نمونه‌های مشابه در این سال‌ها وجود داشته که روابط عمومی‌های زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات و نیز روابط عمومی این وزارتخانه حاضر به پاسخگویی نشده‌اند.

از سوی دیگر در این سال‌ها کار روابط عمومی‌های این وزارتخانه به برگزاری نشست‌های خبری فیزیکی و اخیراً آنلاین محدود شده است و نامطلع بودن شخص اول روابط عمومی این سازمان در خصوص تصمیمات مدیریتی باعث شده که انبوهی از سوال‌های بی‌پاسخ وجود داشته باشد.

پاسخگویی گزینشی نتیجه ترس از رسانه‌های منتقد؟

یک روش غلط که در این سال‌ها در روابط عمومی وزارت ارتباطات تبدیل به رویه شده است آن است که در نشست‌های خبری صرفا به رسانه‌های هم‌سو با وزارتخانه اجازه پرسش سوال از وزیر داده می‌شود. به این ترتیب نقدهای جدی و انتقادهای سازنده‌ای که می‌توانند زمینه را برای شناخت و حل مشکلات در این وزارتخانه فراهم کنند، مخفی می‌مانند.

این در حالی است که اصول اولیه روابط عمومی، لزوم پاسخگویی به ابهام‌ها و انتقادات را به عنوان یک اصل در نظر می‌گیرد.

بازی های کودکانه

البته داریم دسته‌ای از رسانه‌های همسو با وزارت متبوع را که حتی برای وزیر جوان نشست‌های خصوصی در کافه‌ها نیز برگزار می‌کنند و قطعاً فراموش نخواهم کرد در اولین دیدارم با هادیان مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات که با افتخار از ناآگاهی خود در خصوص اینکه هنوز نخستین هفته نامه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور با قدمت ۱۹ سال را نمی‌شناسد، که البته برای نگارنده این بازی‌های کودکستانی سال‌هاست به خاطره تبدیل شده است.

شاید انتخاب مدیرانی که در زمینه دانش علوم ارتباطات اجتماعی و نیز IT اطلاعات کافی ندارند باعث شده از سویی روابط عمومی وزارت ارتباطات قدرت مدیریت رسانه‌ای نداشته و از سوی دیگر توان فنی برای پاسخگویی به سوالات تخصصی حوزه IT نیز وجود نداشته باشد.

در سایه عملکرد نامناسب روابط عمومی وزارت ارتباطات اما شخص وزیر نیز در این سال‌ها با تکیه بر شبکه‌های اجتماعی، کار خود را پیش برده و اطلاع‌رسانی کرده است.

جای خالی اطلاعیه‌های خبری در وزارت ارتباطات

قطع یک هفته‌ای اینترنت کشور یکی از آن اتفاقاتی بود که انتظار می‌رفت با اطلاعیه‌های سریع و در لحظه روابط عمومی وزارت ارتباطات در خصوص آن اطلاع‌رسانی شود.

با این وجود سکوت خبری روابط عمومی وزارت ارتباطات باعث شد تا در این شرایط بحرانی به جز توییت‌های چند خطی وزیر ارتباطات، اطلاعات صحیح و روشنی منتشر نشود و همین امر به انتشار شایعات دامن زد.

یکی از هنرهای اصلی روابط عمومی‌ها، کنترل شرایط بحران و اطلاع‌رسانی صحیح در زمان بحران است که البته روابط عمومی وزارت ارتباطات در این خصوص نتوانسته نمره قبولی بگیرد.

بی‌برنامگی در برگزاری نشست‌های خبری

یکی دیگر از ایرادات مشهود روابط عمومی وزارت ارتباطات در این سال‌ها، ناتوانی این نهاد در برگزاری نشست‌های خبری است. برای نمونه نشست خبری وزاری ارتباطات و نیرو در پژوهشگاه فضایی با تأخیر بیش از یک ساعته و با ناهماهنگی‌های روابط عمومی وزارت ارتباطات و پژوهشگاه فضایی برگزار شد. نشست خبری وزرای ارتباطات ایران، روسیه و آذربایجان نیز در شرایطی برگزار شد که هیچ صندلی برای خبرنگاران در نظر گرفته نشده بود و اجازه سوال پرسیدن نیز صرفا به برخی از خبرنگاران هم‌سو با وزارتخانه داده شد تا صدای انتقادی بلند نشود.

یکی دیگر از رویه‌های جالب اما حذف خبرنگاران منتقد از لیست حضور در نشست‌های خبری است که اتخاذ این رویکرد بیش از هر چیز گویای عدم تمایل روابط عمومی‌ها به پاسخگویی در خصوص سوالات انتقادی و ترس از مطرح شدن نقاط ضعف این وزارتخانه است.

در شرایطی که از روابط عمومی وزارت ارتباطات انتظار هماهنگی با مسوولان برای پاسخگویی به رسانه‌ها وجود دارد اما حالا هادیان شخصا با انتشار کلیپ‌هایی اقدام به یادآوری املای صحیح کلمات و اصول اولیه نگارش کرده است، البته ایشان در هنر اجرا نیز به قدری توانمند به نظر می‌رسد که پیشنهاد می‌شود با توجه به علاقه‌مندی او به حوزه آموزش با یکی از برنامه‌های بخش خردسال صدا و سیما که این روزها نیاز مبرمی در به کارگیری متخصصان حوزه فن بیان و نگارش دارد، همکاری کند!

این در حالی ا‌ست که از این نهاد انتظار می‌رود به جای این‌گونه اقدامات، برای یادآوری اصول ابتدایی نگارش، در مسیر بهبود وضعیت روابط عمومی وزارتخانه متبوع خود گام بردارد و وظایفش را به درستی به انجام رساند.

جمع‌بندی

در شرایطی که کشور ما از مدیران باتجربه، با دانش و مسلط به IT بسیاری بهره می‌برد، به نظر می‌رسد انتخاب چهره‌ای ناآشنا به عنوان مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات چالش‌برانگیز شده است.

نگاهی به کارنامه مدیران روابط عمومی باسابقه‌ای همچون داوود زارعیان که همواره در روابط عمومی مخابرات پاسخگوی سوالات خبرنگاران بوده شاید بهترین الگو برای مدیر فعلی روابط عمومی وزارت ارتباطات باشد.

زارعیان از جمله مسوولان حوزه روابط عمومی کشور بوده که همواره در طول ساعات فعالیت کاری خود پذیرای سوالات تلفنی و حضوری خبرنگاران رسانه‌ها بوده است و ضمن تسلط به مسایل مربوط به سازمان خود در شرایطی که پاسخ سوالی را نمی‌دانست سوال را از مسوولان مربوطه پرسیده و پاسخ را به سرعت به نمایندگان رسانه‌ها منتقل کرده است.

در طرف مقابل اما روابط عمومی وزارت ارتباطات در بیشتر موارد شاید به سبب ناآگاهی از تصمیمات سازمانی این وزارتخانه و یا عدم تسلط به حوزه IT سعی می‌کند با عباراتی مثل مدیر مربوطه پاسخ ندادند یا اطلاعی ندارم، پذیرای خبرنگاران منتقد و مستقل باشد.

به نظر می‌رسد وضعیت فعلی روابط عمومی وزارت ارتباطات مطلوب نیست و برای بهبود وضعیت فعلی می‌بایست خون تازه‌ای در رگ‌های این نهاد تزریق شود.