به عنوان سخنران نخستین سمپوزیوم بانکداری نوین به تشریح تسهیلات و خدمات اپراتورهای ارتباطی به نظام بانکی کشور پرداخت، اگرچه وی در عین حال معتقد است رگولاتوری بسیار سفت و سختی در حوزه‌های بانکی و اپراتوری کشور وجود دارد خواستار تسهیل شرایط مقررات‌گذاری در این دو حوزه شد.
به گفته نیکوفر بانک مرکزی به عنوان مقررات‌گذار اصلی در حوزه بانکی می‌بایست شرایط را برای ورود فعالان حوزه‌های دیگر خصوصا حوزه اپراتوری به اکوسیستم بانکی فراهم کند تا اپراتورها بتوانند خدمات بهتر و مناسب‌تری به مردم ارایه کنند.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت همراه‌اول با بیان اهمیت برگزاری جلسات و سمینارهای داخلی و تشکر از دست‌اندرکاران هفته‌نامه عصرارتباط به عنوان متولی برگزاری سمپوزیوم بانکداری نوین، گفت: حقیقتا جلساتی مشابه سمپوزیوم بانکداری نوین در کشور بسیار اندک است و من شخصا اشتیاق دارم که بیشتر در جلساتی در داخل کشور شرکت کنم تا اینکه بخواهم در جلسات بین‌المللی حاضر شوم. واقعیت آن است که ما یک فقر در زمینه تعامل در این خصوص در ایران داریم و به برگزارکنندگان قوی که بتوانند همه ما را دور هم جمع کنند نیاز داریم؛ لذا از برگزارکنندگان سمپوزیوم بانکداری نوین تشکر می‌کنم.
نیکوفر ضمن اشاره به سابقه طولانی مدت فعالیتش در حوزه اپراتوری موبایل بیان کرد: من ۱۶ سال از عمرم را در یک صنعت در حال تحول یعنی «تلکام» حاضر بوده‌ام. به تازگی در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی از دکتر ناظمی دیدم که عنوانی جدید به نام «گتو» را معرفی می‌کرد که من تاکنون چیزی در خصوص آن نشنیده بودم. در زمان جنگ جهانی، مناطق وسیعی را می‌گرفتند و مردم را در زندان بزرگی قرار می‌دادند که به آن «گتو» می‌گفتند. این را که دیدم به این فکر افتادم که من مدتی طولانی در یک «گتو» بودم.
در واقع سال‌ها به دلیل تحولات صنعت تلکام، به نظرم می‌آید که ۱۶ سال در یک محیط محصور بودم و در نتیجه خیلی چیزی از صنایع کناری از جمله بانکی نمی‌دانم.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت همراه‌اول در ادامه ضمن اشاره به شباهت‌های متعدد صنعت بانکداری و اپراتوری گفت: به نظرم صنعت بانکداری و تلفن‌همراه با هم شباهت‌هایی دارند؛ من در ۱۶ سال گذشته این شانس را داشتم که با مدیران برجسته و چهره‌های شاخص حوزه تلکام کار کنم و تحول یک صنعت را ببینم؛ زیرا در متن تمام فرایندهای آن بودم.
این حضور نیز در حوزه‌های مختلف از جمله بازاریابی، آی‌تی و نیز حوزه‌های دیگر بوده است. من این را تجربه کردم؛ حاصل این تلاش چه به لحاظ درآمد و چه به لحاظ تعداد مشترک برای من افتخارآفرین است. ما ۶۰ میلیون مشترک فعال روزانه داریم که پوشش بزرگی از فناوری‌های ۲G، ۳G و۴G را به آنها ارایه داده‌ایم.
وی ضمن اشاره به کار بزرگی که در این سال‌ها توسط همراه‌اول صورت گرفته است، گفت: ارایه این حجم بزرگ از فناوری‌ها در مدت زمانی کوتاه دستاورد بسیار بزرگی بوده است.
همچنین لازم می‌دانم که به شما اعلام کنم همراه‌اول به لحاظ مصرف دیتا بزرگ‌ترین اپراتور کشور است که این موضوع را در گزارش سازمان تنظیم مقررات نیز می‌توان دید. افزون بر این، همراه‌اول هم به لحاظ تعداد مشتری هم به لحاظ بزرگی شبکه و هم به لحاظ مصرف دیتا بزرگ‌ترین اپراتور حال حاضر کشور است. ما داستان این تحول را به کتابی تبدیل کردیم و در همراه‌اول این مجموعه تجربیات را منتشر کرده‌ایم.
نیکوفر در این بخش از سخنانش بار دیگر به مفهوم گتو بازگشته و با ذکر اینکه فعالان حوزه بانکی در یک چنین محیطی محصور نبوده‌اند، گفت: احساس من این است که شرکت‌های بانکی خیلی در گتو محصور نبودند. چون فعالان حوزه بانکی در حوزه‌های دیگر از جمله فناوری اطلاعات نیز اطلاعات خوبی داشته‌اند.
این علاقه را نشان دادند که تبدیل به اپراتور مجازی بشوند و اولین فعالیت‌های رسمی و دارای لایسنس فعالیت شکل گرفته است. البته من غبطه می‌خورم که چرا صنعت تلکام و صنعت بانکداری نمی‌توانند دستاوردهای بزرگ‌تری ارایه دهند. اپراتورهای موبایل در همه دنیا و نیز در ایران به حوزه‌های تراکنشی و کیف پولی نیز می‌پردازند؛ البته ما خود در همراه‌اول بزرگ‌ترین کیف پول کشور را درست کرده‌ایم و همچنین هم‌اکنون ۱۹ میلیون «پست پد» در اختیار داریم و نیز «کردیت ری‌تینگ» نیز در اختیار داریم. البته هنوز وارد حوزه‌های اقتصادی دیگر نشده‌ایم.
وی با ذکر مثالی از موفقیت‌های گذشته همراه‌اول در حوزه کدهای دستوری گفت: باید خدمت‌تان عرض کنم در دوره‌ای که «Mobile broadband» در ایران نبود همکاری خوبی در یک کانال «narrow band» سرویس USSD شکل گرفت که نتیجه آن بوده که امروز هیچ کس نمی‌تواند این خدمت را از مشتری بگیرد.
سود این موضوع نیز هم برای بازیگران حوزه بوده و هم به اپراتورها رسیده است لذا ما باید این دستاورد را گرامی بداریم زیرا هیچ کجای دنیا USSD را با این ابعاد بزرگ نمی‌بینید و در هیچ یک از کشورهای همسایه سرویس قابل اعتماد این چنینی وجود ندارد. قابلیت اعتماد این سیستم آنقدر بالا رفته که ما بخشی از انتخابات وزارت کشور را نیز بر بستر USSD انجام می‌دهیم.
قائم‌مقام مدیرعامل اپراتور اول کشور با ذکر این نکته که ما فعالیت در این حوزه را هم با بانکها و هم با پی‌اس‌پی‌ها انجام می‌دهیم و وارد این حوزه شده‌ایم، گفت: به نظرم می‌بایست به این همکاری‌ها توجه ویژه شود و از آن درس گرفت.
صنعت تلکام و صنعت بانکی بیش از ۹۰ سال سابقه در این کشور دارند. این صنایع در حدود ۱۰۰ سال قبل توسط انگلیسی‌ها به کشور ما آورده شدند و در سال‌های بعد ملی شدند. حالا اما این صنایع متحول شده‌اند اما به هر روی این صنایع نمادی از صنایع گذشته هستند. هر دو این صنایع در بازار قانونمند فعال هستند. فراموش نکنیم که رگولیشن در تلکام و در حوزه بانکی بسیار شدید است. یک چنین رگولیشنی را من در هیچ کجای دیگر و در هیچ بازار دیگری ندیده‌ام. برای مثال در حوزه حمل و نقل همواره امکان ورود برای فعالان جدید وجود دارد اما در حوزه‌های بانکداری و تلکام هر دو شدیدا مقررات‌گذاری شده‌اند و دو نهاد مقررات‌گذار یعنی بانک مرکزی و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بر آنها نظارت دارند.
نیکوفر با اشاره به سابقه طولانی فعالیت نهادهای مقررات‌گذار در حوزه اپراتوری و بانکی ادامه داد: بانک مرکزی به عنوان رگولیشن بانکی کشور در سال ۱۳۳۹ تاسیس شد و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در سال ۱۳۸۲ تاسیس شده است و نتیجه آن بوده که تجربه‌های موفق و نیز ناموفقی را توامان در حوزه رگولاتوری داریم.
این مدیر شناخته شده حوزه اپراتوری ضمن اشاره به برخی مشکلات به وجود آمده به خاطر رگولیشن سفت و سخت در حوزه اپراتوری موبایل اظهار کرد: صنعت تلکام کشور در بخش موبایل به واسطه رگولیشن عقب مانده است و در شرایطی که می‌توانستیم بسیار زودتر فناوری ۳G را در کشور راه‌اندازی کنیم به واسطه رگولیشن ناچار شدیم که سرمایه‌مان را به حوزه ۲G منتقل کنیم. در حال حاضر به خاطر فرکانس برخی از تجهیزات ۲G را باز کرده‌ایم و کنار گذاشته‌ایم. سوال اینجاست که چرا این کار را انجام می‌دهند.
در همان زمان من با رگولاتوری صحبت کرده و خواستار آن شدم که سراغ وایمکس نروند زیرا هر کجای دنیا که بنگرید ۳G دارد جلو می‌رود اما شاید چند هزار میلیارد تومان زیان به خاطر وایمکس به کشور وارد شد. در طی این‌سال‌ها وایمکس برای کشور فقط زیان به همراه داشته است و کسی نتوانسته از آن پول در بیاورد حال چه به لحاظ دیوایس و چه به لحاظ نت‌ورک این گونه بوده است.
نیکوفر در ادامه با اشاره به تسهیل مقررات برای ورود فعالان سایر حوزه‌ها از جمله حوزه بانکی به فضای اپراتوری کشور گفت: چند سالی هست که رگولاتور مخابراتی راه را برای بازیگران جدید برای ورود به حوزه اپراتوری باز کرده است. در حال حاضر فکر می‌کنم ۴ یا ۵ تایی از اپراتورهای مجازی، بانکی باشند. در واقع مسیر برای ورود بانکها به این حوزه هموار شده تا بتوانند ارزش افزوده خلق کنند.
وی با اشاره به فراهم نشدن فرصت ورود به عرصه بانکی توسط رگولیشن این نهاد ادامه داد: اگر نگاهی به اکوسیستم پرداخت داشته باشیم می‌بینیم که مسیر مشابهی در اینجا طی نشده است. از سوی دیگر فاصله ما با دنیا برای ورود تکنولوژی‌ها حدود ۲ تا ۳ سال بوده است و باعث شده اتفاقات خوبی از سال ۲۰۰۰ به بعد بیفتد اما ما نیاز به چارچوب‌های جدید برای سرمایه‌گذاری داریم. به‌طور خلاصه ما انتظار داریم رگولاتور بانکی اجازه ورود در یک سری از خدمات را به ما بدهد.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت همراه‌اول با ذکر خاطره‌ای از جلسه‌ای که با حضور فعالان بانکی کشور برگزار شده گفت: در یکی از جلسات که با حضور بانکها و رگولیشن بانکی بود من عرض کردم که ما به اشتباه روبه‌روی یکدیگر نشستیم و باید در کنار همدیگر بنشینیم. توجه داشته باشید که یک جریانی از نظام مقررات‌گذاری در حوزه پرداخت از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۸ هنوز ناکامل مانده است. برای مثال موضوع کیف پول که بخشی از مقررات‌گذاری مربوط به آن انجام شده و البته هنوز بخشی از آن معطل مانده است.
از سوی دیگر اگرچه تعداد اپراتورهای مخابراتی محدود است اما در حوزه بانکی ۴۲ بانک وجود دارد؛ مسلما این بانکها می‌بایست ادغام شوند که این حرکت نیز شروع شده است. از سوی دیگر وجود ۴۱۲ میلیون کارت بانکی اجازه‌ای به ظهور و بروز «پول موبایلی» نمی‌دهد. توجه داشته باشید که پول موبایلی با این اشباع‌شدگی در حوزه کارت‌های بانکی به هیچ‌وجه اتفاق نمی‌افتد.
وی در ادامه، ضمن اشاره به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت انجام شده در حوزه اپراتوری و بانکی کشور گفت: حوزه بانکی و اپراتوری، بزرگ‌ترین بازیگران عرصه آی‌سی‌تی هستند. تا آنجا که می‌دانم در حوزه تلکام از سال ۱۳۹۰ به بعد اپراتورهای مخابراتی بیش از ۳۰۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کردند؛ اگر چه از بخش بانکی اطلاع دقیق ندارم اما عدد مربوط به آن نیز می‌بایست رقم بزرگی باشد. جالب اینجاست که هر دو صنعت سهم برابری از GDP دارند که چیزی حدود دو و خرده‌ای برآورد می‌شود. اگرچه شاید در یک نگاه کلی به نظر سهم ناچیزی باشد اما نکته جالب اینجاست که بازار هر دو شرکت B2C است و B2B خیلی کم دارند و لذا قابلیت توسعه‌ای بالایی دارند.
قائم‌مقام مدیرعامل اپراتور اول با اشاره به ترندی که می‌تواند صنعت اپراتوری موبایل را متحول کند، گفت: از نظر من بزرگ‌ترین ترندی که صنعت تلکام را تکان می‌دهد و من در مخابرات شاهد آن بودم شبکه ۳G نبوده بلکه اسمارت‌فون بوده است. من در جلساتی با حضور بزرگان صنعت موبایل بودم و دیدم که رونمایی اپل آیفون در ۲۰۰۷ چه غوغایی به پا کرده است. این اسمارت‌فون‌ها در واقع محرک اصلی تغییر هستند.
از سوی دیگر اگرچه بانکداری و تلکام ما برندهای ملی هستند اما متاسفانه تجارب بین‌المللی‌مان در این حوزه‌ها بسیار پایین است.
نیکوفر در ادامه با اشاره به مدیران بانکی کشور گفت: ای کاش که شما نیز به عنوان فعالان حوزه بانکداری، بانکداری موبایلی را در جاهای دیگر و کشورهای دیگر ارایه دهید؛ من به عنوان یک اپراتور از حضور ام‌تی‌ان در ایران بسیار خرسندم.
توجه داشته باشید که صنعت بانکداری محصولات بسیار سفت و محکمی دارد زیرا با مسایل مالی مواجه است و در حوزه اپراتوری نیز محصولات و خدمات ما شامل دیتا مکالمه است که محدود هستند. من در یک نگاه کلی ساختار بانکداری و حوزه اپراتوری را بسیار شبیه به هم می‌بینم. در پیمایش‌های انجام شده مشخص شده که بعد از رسانه، که اینترنت ساختار آن را به کلی متحول کرده است حالا نوبت به تلکام رسیده است که یک چنین تحولی را تجربه کند.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت همراه‌اول در ادامه به مقایسه پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه اپراتوری و بانکی در ایران و مقایسه آن با اندازه‌های جهانی پرداخته و اظهار کرد: آیا به واقع در حوزه بانکداری و در حوزه اپراتوری فناوری‌های ما هم‌پای جهان جلو می‌رود؟ به نظر من خیر و عامل آن نیز همین بسته بودن فضا است.
علت دیگر نبودن بازیگران بزرگ است که باعث شده سرمایه‌گذاران ما خیلی محرکی برای اینکه روی حوزه‌های دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند، نداشته باشند. به نظر من این موضوع در حوزه بانکداری بسیار کمتر نیز هست زیرا فین‌تک‌های بین‌المللی حضور بسیار کمی در ایران دارند اما تقریبا همه ما از پیام‌رسان‌های موبایلی نظیر واتس‌اپ استفاده می‌کنیم و همین امر جابه‌جایی پیام متنی را روی موبایل‌ها به شدت کاهش داده است.
وی ادامه داد: تجربه مشتری برای هر دو صنعت بانکداری و تلکام بسیار مهم است موضوع پر اهمیت دیگر برای هر دو حوزه نیز موضوع نوآوری است.
همچنین موضوعاتی مثل بیگ‌دیتا و بلاک‌چین نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. من سال گذشته یک یادداشت بسیار اثرگذار از دکتر جوانمردی دیدم و برایش به خاطر آن انقلاب زیبا تبریک فرستادم. ما در کشورمان نگاه صرفا ابزاری به فناوری‌ها داریم و نیازمند کسب آمادگی هستیم.
من در تحول همراه‌اول بودم و در سال ۱۳۸۵ دیدم که آنقدر وسعت «جی‌اس‌ام» کم است که اصلا نمی‌توانیم کار کنیم. ما یک «جی‌اس‌ام آکادمی» راه انداخته و به سراغ دانشگاه‌ها رفتیم و جی‌اس‌ام را به دانشجویان یاد دادیم.
نیکوفر با اشاره به ضعف کشور در حوزه آموزشی گفت: در حوزه‌های مخابرات در دانشگاه‌های ایران جی‌اس‌ام تدریس نمی‌شد و حتی من خودم هم درس جی‌اس‌ام را در دانشگاه نخواندم. در حالی که این موضوع بسیار مهم است. در واقع آنچه که می‌خواهم به آن اشاره کنم Digital talent Gap است که ما می‌بایست در خصوص آن قابلیت‌سازی کنیم. در حال حاضر هر کسی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شود نمی‌تواند وارد این حوزه شود.
بر اساس پیمایشی که دکتر ملکی نه تنها در ایران بلکه در کشورهای خاورمیانه انجام داده مشخص شده که بزرگ‌ترین مشکل همین موضوع آموزش است. این پیمایش همچنین نشان می‌دهد که هارد اسکیل‌ها در بیزینس و فناوری وجود دارد.
قائم‌مقام مدیرعامل شرکت همراه‌اول با ذکر اینکه بخش بانکی و اپراتوری کشور به منظور حل مشکلات موجود نیازمند همکاری متقابل با یکدیگر هستند، گفت: ما نیازمند همکاری مشترک هستیم زیرا در ایران با محدودیت مالی مواجه هستیم و در حال حاضر از طرف همراه‌اول دکتر سبزواری و مهندس عباس خانی حرکت مشترکی را با حضور دانشگاه‌ها شروع کرده‌اند و حاضریم که با شبکه بانکی نیز در این زمینه همکاری داشته باشیم. از جمله دانشگاه‌هایی که با ما همکاری دارند دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه شیراز را می‌توان نام برد.
مطمئنم که این دانشگاه‌ها در طی سه سال آینده اسکیل خوبی را ارایه می‌دهند و امیدوارم که بتوانیم آینده بسیار بهتری را برای صنعت کشورمان بسازیم.
ارسال یک نظر