۱۹ سال پیش در چنین روزی (۱۹ مرداد ۱۳۷۳) با واگذاری ۴ سیم کارت به کارکنان نهاد ریاست جمهوری، رسماً عرضه سیم کارت تلفن همراه در ایران آغاز شد.
نود آی سی تی – شاید این روزها تصور یک روز زندگی بدون موبایل هم برای بسیاری از ما محال باشد اما تنها ۲۰ سال پیش در چنین روزهایی بسیاری افراد حتی فکر ورود موبایل به زندگی شان را هم نمیکردند و به همین دلیل زمانی که ثبت نام برای واگذاری تلفن همراه شروع شد آن قدر استقبال مردم کمرنگ بود که حتی برای بازاریابی سیمکارتها به نوعی جایزه تعریف شده بود.
فکر ایجاد تلفن همراه از دهه ۱۹۶۰میلادی از سوی کشورهای اسکاندیناوی ( سوئد، نروژ، دانمارک و فنلاند) آغاز شد و در نهایت این فناوری در سال ۱۹۷۵ میلادی از سوی کشورهای اسکاندیناوی با سیستم آنالوگ به بازار عرضه شد اما ۲۰ سال پس از آن که جهان اولین مکالمات غیر تجاری خود با موبایل را تجربه کرد، بالاخره در تاریخ ۱۹ مرداد سال ۱۳۷۳ با بهره برداری از اولین فاز شبکه تلفن همراه کشور، برای اولین بار فعالیت موبایل در ایران نیز تجربه شد و بدین ترتیب تلفن همراه کار خود را با استفاده از ۱۷۶ فرستنده و گیرنده در ۲۴ ایستگاه رادیویی و با ظرفیت ۹۲۰۰ شماره تلفن همراه کار خود را در تهران آغاز کرد.
این شبکه در سال های بعد با سرعت تکمیل شده و در سال ۱۳۷۴ تعداد تلفنهای دایری به۱۵ هزار و ۹۰۷ شماره افزایش یافت و علاوه بر تهران، شهرهای مشهد، اهواز، تبریز، اصفهان و شیراز نیز زیر پوشش شبکه تلفن همراه قرار گرفتند.
پس از آن در سال ۱۳۷۵، تعداد ۲۸ شهر دیگر نیز به این شبکه پیوست و تعداد تلفن های دایر شده در سال ۱۳۷۵ به ۵۹ هزار و ۹۶۷ شماره و در پایان سال ۱۳۸۲ به ۳ میلیون و ۴۴۹ هزار و ۸۷۸ شماره رسید و بدین ترتیب به طور دایم شبکه تلفن همراه در داخل کشور در حال گسترش قرار گرفت.
اما پس از ورود تلفن همراه به کشور در کمتر از ۲۰ سال، کم کم کار به جایی رسید که این روزها ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور بالای ۱۰۰ درصد اعلام می شود و در قوانین در اختیار داشتن بیش از ۹ سیم کارت برای افراد ممنوع اعلام می شود.
اکنون دیگر با روی کار آمدن اپراتورهای متنوع و عرضه انواع سیم کارت های دایمی و اعتباری با قابلیت های مختلف، شاید هر کاربر حداقل دو سیم کارت داشته باشد اما تنها ۲۰ سال پیش در چنین روزهایی پای موبایل به کشور باز نشده بود و در صورتی که افراد در محل ثابتی نبودند به نوعی دسترسی به آنها غیر ممکن بود.
تیرماه سال ۷۲ که ثبت نام موبایل برای اولین بار صورت گرفت، به دلیل استقبال نکردن مردم، روند ثبت نام چندین ماه به طول انجامید تا جایی که حتی شرکت مخابرات ایران و شرکت پست توافق کردند به کسانی که دراین زمینه بازاریابی کنند و قادر باشند یک یا چند مشتری به پست بکشانند مبلغی به عنوان پاداش پرداخت کنند.
در آن سالها تلفن همراه و سیمکارت با قیمت هایی از ۵۰۰ و ۷۰۰ هزار تومان تا حدود یک و نیم میلیون به فروش می رسیدند و بازار فروش آنها داغ و داغتر میشد. در آن زمان با تبلیغات فراوان و با شعار «با تلفن همراه همیشه در مقصد هستید» تا اواسط سال ۷۴ جمعا ۹ هزار و ۹۴۷ نفر برای دریافت سیم کارت ثبت نام کردند که در شهریور همان سال واگذاریها آغاز و بلافاصله بعد از ثبت نام به پایان رسید.
از این تاریخ به بعد، مردم ورود تلفن همراه به کشور را باور کردند؛ به طوری که هجوم متقاضیان به مخابرات و بازار به حدی رسید که قیمت سیمکارت در آن زمان گاهی اوقات به بالای ۳۰ میلیون ریال نیز رسید.
در آن دوره به دلیل اینکه در اطلاعیههای شرکت مخابرات، زمان واگذاری بر حسب تاریخ و ساعت ثبت نام قید شده بود، تعداد زیادی از متقاضیان، همان روز اول حدود ساعت دو و نیم صبح به دفاتر پستی هجوم بردند. این هجوم در روزهای دوم و سوم نیز ادامه داشت؛ اما در روزهای بعد به حالت عادی بازگشت و در نهایت دراین سال در مجموع ۱۸۵ هزار و ۷۵ نفر برای دریافت سیم کارت ثبت نام کردند.
نکته جالب آنکه در اولین دوره های ثبت نام و واگذاری سیمکارت، گوشی هم تحویل میشد و بدقولی مخابرات در تحویل به موقع سیم کارت ها هم از دیگر حاشیههای واگذاری تلفن همراه در سال های اول بود که گاه این موضوع را به دلیل تامین گوشی ها می دانستند.
البته بعدها و از اواخر سال ۷۶ به بعد به دلیل وقفه ای که به این دلیل در واگذاری ها صورت می گرفت شرکت مخابرات تصمیم گرفت مسوولیت تهیه گوشی را برعهده خود کاربران بگذارد و بدین ترتیب پای فعالان بخش خصوصی به صنف جدیدی تحت عنوان فروشندگان گوشی های موبایل باز شد . البته نا گفته نماند که در آن زمان تنوع گوشی هایی که هماهنگ با سیم کارت های داخل کشور بودند چندان بالا نبود و مشترکانی که خود اقدام به تهیه گوشی تلفن همراه می کردند ملزم بودند برای بررسی فنی و آماده سازی براساس تاریخهای تعیین شده گوشی خود را به واحدهای امور مشترکان تحویل دهند و مبلغ ۳۰۰ هزار ریال هم بابت هزینه آزمایش، تنظیم و تایید دستگاه به صورت علیالحساب از طریق قبوض کارکرد وصول می شد.
از حاشیههای جالب دیگر آن دوره نیز می توان به آگهی اداره تحقیقات و مطالعات اجتماعی روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در روزنامههای آن زمان و اقدام به برگزاری کلاس آموزش آشنایی با نحوه استفاده از تلفن همراه اشاره کرد.
حال با گذشت تنها دو دهه نه تنها این تکنولوژی بخشی لاینفک از زندگی شهروندان شده بلکه دسترسی و ارایه خدمات مختلف ارزش افزوده به نوعی محل رقابت اپراتورهای مختلف شده و تلفن همراه یکی از بخش های درآمد زا به شمار می رود که اپراتورهای متعدد برای دسترسی به این درآمد به طور دایم در حال رقابت با یکدیگر هستند.
حال دیگر کار به جایی رسیده که شاید هر ایرانی و به خصوص قشر جوان چندین گوشی و سیم کارت همراه خود دارند و دیگر کارکرد تلفن همراه از مکالمه صرف خارج شده و افراد برای دسترسی به اینترنت، انتقال پیام های صوتی و تصویری، پرداخت صورتحساب ها، دسترسی به نقشه شهر و هزاران مورد دیگر از گوشی ها و سیم کارت های خود استفاده می کنند.
حالا دیگر گسترش فناوری های مربوط به این بخش با چنان شتابی پیش می رود که شاید کمتر کسی بتواند حتی برای پنج سال آینده پیش بینی کند که چه خدماتی در این قالب ارایه خواهد شد. حتی دیگر بسیاری از ما تحمل چند ساعت بدون موبایل بودن را هم نداریم اما کاش در میان تمام این وابستگی ها، گاهی هم یادی از اشعات مضر و امواج سرطان زای گوشی های تلفن همراه که البته در موارد متعدد ممکن است تاثیر منفی آنها تکذیب شود بیافتیم و این نکته را به خاطر بیاوریم که تکنولوژی های روز دنیا را با چه بهایی میهمان خانههای خود کردهایم.
منتشر شده در
نظرات
ارسال یک نظر