تحول دیجیتال و بانکداری دیجیتال از مهم‌ترین ارکان اقتصاد هوشمند یا اقتصاد دیجیتال به شمار می‌روند که در تمامی نقاط جهان مورد توجه قرار گرفته و در ایران نیز بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی تاکید دارند باید بازیگران تحول دیجیتال از جمله بانک‌ها زیرساخت‌های لازم را آماده کنند و برنامه‌ریزی لازم برای حرکت به سوی دیجیتالی شدن را انجام دهند.
در همین راستا و در خصوص تحول دیجیتال و بانکداری دیجیتالی با تعدادی از معاونان و مدیران فناوری اطلاعات شبکه بانکی گفت‌وگو کردیم و از آنها درباره نقش تحول دیجیتال و مهم‌ترین چالش بانک‌ها در راستای حرکت به سوی بانکداری دیجیتالی پرسیدیم.
مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی
تحول دیجیتال و ظهور فناوری‌های جدید از رخدادهای مهم در جهان فناوری به شمار می‌رود که در نظام بانکی نیز تاثیراتی را به‌دنبال دارد؛ امروزه در کشور شاهد تحقق بانکداری الکترونیکی هستیم و گام‌های اولیه برای حرکت به سوی بانکداری دیجیتالی در برخی بانک‌ها برداشته شده است که باید این روند سرعت پیدا کند و اهداف لازم در حوزه بانکداری دیجیتالی و خدمات کاملا دیجیتال با حذف شعب محقق شود.
در بانکداری دیجیتالی تمامی سرویس‌های بانک، دیجیتالی می‌شوند و با توجه به عدم ضرورت حضور مشتری در شعب و افزایش سرویس‌های نوآورانه با تعامل کسبوکارهای نوین از جمله فین‌تک‌ها، ضمن افزایش درآمدهای بانک، در حوزه هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهد شد و کارآمدی سیستم بانکی افزایش پیدا می‌کند.
فرهاد اینالوئی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین
بانکداری دیجیتالی از جمله موضوعاتی است که هنوز رگولاتور شبکه بانکی یعنی بانک مرکزی نگاه دقیقی به آن نداشته و از طرفی وزارت امور اقتصادی و دارایی صرفا از بانک‌های دولتی نقشه راه خواسته و در زمینه بانک‌های خصوصی و کسبوکارهای دیجیتالی اقدام خاصی انجام نشده است که این نشان از ضعف در سند بانکداری دیجیتالی و هوشمندسازی وزارت امور اقتصادی دارد.
موضوع تغییرات و زیرساخت مهم‌ترین چالش در حوزه تحقق تحول دیجیتال است؛ در حقیقت مشتری در محوریت بانکداری دیجیتال قرار دارد اما سوال اصلی این است که چگونه باید خدمات و محصولات مشتری‌محور ارایه داد؛ زیرا فرهنگ سازمانی بانک‌ها برای تحقق تحول دیجیتال باید تغییر کند و باز این سوال مطرح می‌شود که این تغییر چگونه باید رخ دهد.
اعتقاد دارم در شرایط کنونی کشور، تحول دیجیتال نمی‌تواند محقق شود و برای داشتن بانک دیجیتالی باید یک بانک تمام دیجیتال کوچک بسازیم و به‌تدریج بانک بزرگ را به این سمت هدایت کنیم؛ زیرا با تغییرات مستمر صنعت بانکی تحول دیجیتال امکان تحقق ندارد؛ در صورتی که اگر در گذشته مجوز صدوری برای یک بانک دیجیتالی وجود داشت، قطعا در شرایط فعلی حداقل یک نمونه بانک عملیاتی کوچک دیجیتالی داشتیم و نظام بانکی می‌توانست با سهولت بیشتر به سوی هوشمندسازی و دیجیتالی شدن حرکت کند.
افرایش بهره‌وری بانک از مهم‌ترین موضوعات در تحول دیجیتال به شمار می‌رود؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد که استقرار بانکداری دیجیتال باید حداقل ۳۰ درصد از هزینه‌های بانک با مدل سنتی را کاهش دهد؛ همچنین توسعه خدمات و تعامل با بازیگران جدید از جمله مسایل مهم بانکداری دیجیتالی است.
علی یکتا، مدیر امور فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک توسعه تعاون
راهکار برنامه‌ریزی منابع سازمانی از راهکارها و زیرساخت‌هایی است که در یکپارچه‌سازی بانک برای حرکت به‌سوی بانکداری دیجیتال با توجه به ضرورت کاهش هزینه‌ها و ایجاد سرویس‌های جدید می‌تواند کمک کند اما بانک‌ها در این مسیر با چالش‌های متعددی همچون نحوه تعامل با کسبوکارهای نوین، بلوغ مشتریان، نیروی متخصص و غیره روبه‌رو هستند که توجه به آنها و حرکت هدفمند از اهمیت بالایی برخوردار است.
بانک توسعه تعاون در جهت حرکت به سوی بانکداری دیجیتالی و با توجه به تاکید وزارت امور اقتصادی در سند بانکداری آینده، حرکت به سمت کسبوکار بانکداری مبتنی بر دیجیتال را به‌عنوان یک الزام مهم آغاز کرده و با تدوین راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و تشکیل شورای تحول به دنبال تغییر در مدل کسبوکار بانک و اقدامات جدی در زمینه تحول دیجیتالی است.
مرتضی ترک تبریزی، معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک ملت
برای حرکت به‌سوی بانک دیجیتال اولین موضوع بلوغ کسبوکار و بانک است که هنوز در نظام بانکداری ما به‌صورت بسیار محدود وجود دارد؛ البته وضعیت بانک‌ها در حوزه تحول دیجیتال نسبت به سازمان‌ها و ارگانهای همکار شبکه بانکی بهتر است؛ تاکید دارم که در حوزه تحول دیجیتال و گام برداشتن به‌سوی بانکداری دیجیتالی همه باید به‌صورت یکپارچه رشد کنند و بازیگران این بخش به بلوغ دست پیدا کنند.
در صورتی که بخواهیم با سرعت بالا به سمت بانکداری دیجیتالی گام برداریم باید یک بانک دیجیتالی در کنار بانک سنتی راه‌اندازی و روی آن سرمایه‌گذاری کنیم تا بزرگ شود اما اگر عجلهای وجود نداشته باشد می‌توان به‌صورت آهسته با رشد بلوغ مشتریان سیستم بانکی نسبت به دیجیتالی‌سازی و تغییر فرایندها و خدمات اقدام کرد.
از موضوعاتی که در تحول دیجیتال باید به آن توجه داشت این است که دیجیتالی شدن یعنی مغز تمامی افراد بر اساس داده تصمیم بگیرد و محور تصمیمات صرفا شخص نباشد. تحقق تحول دیجیتال موضوعی با پیچیدگی‌های فراوان و کاری دشوار است اما با عملیاتی شدن آن شاهد تحول در سیستم بانکی، ایجاد سرویس‌های جدید، افزایش درآمدها و کاهش هزینه‌های عملیاتی به‌خصوص با حذف بسیاری از شعب خواهیم بود.
بهزاد صفری، معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک قوامین
عدم وجود تعاریف یکسان و دقیق از بانکداری دیجیتالی از مهم‌ترین مشکلات در راستای تحقق تحول دیجیتالی در سیستم بانکی است که با وجود تاکید وزارت امور اقتصادی و در عین حال عدم اعلام‌نظر بانک مرکزی، شبکه بانکی دچار یک سردرگمی در حرکت به سوی مفهوم بانکداری دیجیتالی است؛ در این خصوص نیاز است ابتدا تعریفی صحیح در حوزه تحول دیجیتالی و بانکداری دیجیتالی ارایه شود و با اعلام الزامات و چارچوب‌ها توسط بانک مرکزی نسبت به برنامه‌ریزی و حرکت، اقدام کرد.
در شرایط فعلی با توجه به اهمیت بانکداری دیجیتالی، طبیعی است که تمامی بانک‌ها نسبت به انجام برخی اقدامات در حوزه تحول دیجیتال شروع به کار کرده باشند اما باید گفت تا زمانی که هدف و چارچوب مشخص نشود و اهداف تحول دیجیتال به‌صورت نظام‌مند انجام نشود، سرمایه‌گذاری در حوزه بانکداری دیجیتالی و تحول سیستم بانکی تاثیراتی که باید را نخواهد داشت.
باید روی این مساله نیز تاکید داشت که همچنان مفهوم تحول دیجیتال ساماندهی نشده و زمانی که منظور از تحول دیجیتال مشخص شد و نهادهای حاکمیتی رگولاتوری در حوزه تحول دیجیتال اقدامات لازم را برای ایجاد زیرساخت‌ها انجام دادند، باید بانکداری دیجیتالی را تعریف و برای حرکت به سوی آن نقشه راه طراحی کرد.
محمد علی بخشی‌زاده، معاون فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیکی بانک دی
وضعیت اکوسیستم بانکی همواره در حال بهبود است و هر ساله شاهد تغییراتی هستیم که به سبب آن مفاهیم جدید وارد شبکه بانکی شده و کسب‌وکارها و سرویس‌های جدیدی را خلق کرده است؛ اقتصاد هوشمند و بانکداری دیجیتالی از موضوعات و مفاهیم جدیدی به شمار می‌رود که نیازمند زیرساخت‌ها و ابزارهایی است که اعتقاد دارم ابزارهای حرکت به سوی آن هم‌اکنون فراهم نیست.
استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها به‌عنوان یکی از پیشران‌های تحول دیجیتال رشد خوب و سریعی دارند اما باید به این موضوع توجه شود که در حوزه بانکی این کسبوکارهای نوین چقدر سهم دارند و آنها به بانک‌ها چه کمکی کرده‌اند و چه کمکی را از شبکه بانکی دریافت کرده‌اند؛ در حقیقت، تا زمانی که نیازها و فرایندها در این بخش مرتفع نشود، چندان نمی‌توان از تحول در سیستم بانکی صحبت کرد. یکی از موضوعات مهم و مورد توجه در سیستم بانکی ایران این است که شعب نقشی مهم، کلیدی و محوری در خدمات بانکی دارند؛ در این شرایط نمی‌توان مدعی توسعه بانکداری دیجیتالی شد، هر چند می‌توان گفت که بانکداری الکترونیکی رشد خوبی داشته و توانسته ضریب نفوذ خوبی پیدا کند اما میان این دو مفهوم تفاوت زیادی وجود دارد.
معتقدم، هر زمانی که یک بانک اعلام کرد می‌تواند فقط با پنج شعبه امور مشتری را انجام دهد، به سوی بانکداری دیجیتالی و تحول در شبکه بانکی گام برداشته‌ایم زیرا با این وضعیت بانکداری بدون حضور شعبه محقق شده است؛ در این خصوص نیاز است بازیگران در اکوسیستم بانکی نقش و جایگاه خود را پیدا کنند.
دولت الکترونیکی و امضای دیجیتالی از موضوعات مهم در حوزه تحول دیجیتال و بانکداری دیجیتالی عنوان می‌شود که متاسفانه با توجه به برخی ملاحظات امنیتی تا به امروز در سیستم بانکی از آن استفاده نمی‌شود اما اگر رسمیت پیدا کند، مطمئنا گامی بزرگ به سمت اقتصاد دیجیتال است.
احمد حقی، معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مهر اقتصاد
سامانه‌های مبتنی بر نظام بانکی بخش عمده‌ای از زیرساخت تحول دیجیتال را به خود اختصاص داده‌اند؛ در مسیر تحول دیجیتال و با توجه به ظهور فناوری‌های جدید، کسبوکارهای مختلفی شکل می‌گیرد که نظام بانکی باید با این کسبوکارهای نوین همکاری لازم را داشته باشد.
بانک مهر اقتصاد تلاش کرده در راستای تاکید بر تحقق تحول دیجیتال و منافع کلان کشور علاوه بر اینکه همکاری لازم را با این کسب‌وکارها داشته باشد، زیرساخت لازم را به‌منظور فعالیت و حضور آنها در خدمات نوین بانکی ایجاد کند.
تحقق تحول دیجیتال و بانکداری دیجیتالی با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو است؛ معتقدم فرهنگ‌سازی در وهله اول از مهم‌ترین موضوعات به شمار می‌رود که با استفاده از ظرفیت آموزش باید در این زمینه اقدام کرد اما تا زمانی که مردم ایران از سرویس‌های نوین و دیجیتالی استفاده نکنند، سرمایه‌گذاری و توسعه بانکداری دیجیتال و سرویس‌های نوین با مشکل مواجه است.
دومین چالش حایز اهمیت در تحقق تحول دیجیتالی در حوزه صنایع به شمار می‌رود؛ بانک‌ها، اپراتورها، نظام‌های زیرساختی نقش‌هایی مهم در توسعه تحول دیجیتال دارند که هر چند نیاز است بانک‌ها اقداماتی را انجام دهند اما تحقق تحول دیجیتال و در نهایت بانکداری دیجیتالی نیازمند اقدامات سایر صنایع به‌منظور تغییر ساختار بازار نیز خواهد بود.
محسن مشهدی جعفری، رییس اداره توسعه فناوری اطلاعات بانک رفاه
شبکه بانکی نقشی مهم در حوزه تحول دیجیتال و اقتصاد دیجیتال دارد؛ در واقع بانک‌ها یکی از ارکان اقتصاد دیجیتالی یا هوشمند به شمار می‌روند که بر اساس بخش‌نامه وزارت امور اقتصادی، بانک‌های دولتی از جمله بانک رفاه باید نقشه راه حرکت به سوی بانکداری دیجیتال را آماده و ارایه کنند که در این جهت اقدامات لازم آغاز شده است؛ یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و موانع، عدم یکپارچگی زیرساخت و نبود قوانین مناسب در نظام بانکداری برای هوشمندسازی است.
بانک رفاه در راستای تحول دیجیتال و گام برداشتن به سوی بانکداری دیجیتالی اقدامات خود را شروع کرده که با آماده شدن نقشه راه، اهداف یاد شده در آن گام‌به‌گام در مجموعه بانک پیگیری می‌شود؛ تعامل با کسبوکارهای نوین یکی از مهم‌ترین اقدامات بانک رفاه خواهد بود که در این زمینه برنامه‌ریزی‌های لازم برای ایجاد مرکز حمایت از استارت‌آپ‌ها صورت گرفته است.
ارسال یک نظر