تمرکز غول های تجاری تلفن همراه بر پرداخت همراه

علیرضا طلوع – مدیرعامل شرکت جیرینگ –
در چند سال گذشته توسط مدیران و کارشناسان صنعت پرداخت بارها به موضوع اهمیت و جایگاه کیف پول الکترونیکی پرداخته شده است. این موضوع در حالی است که در خارج از مرزهای ایران بسیاری از شرکت های بزرگ تجاری و همچنین تولیدکنندگان تلفن همراه با توجه به روند رو به رشد پرداخت های همراه در دنیا به اهمیت این موضوع پی برده اند به نحوی که اکنون یکی از بخش های مهم در تولید گوشی فراهم کردن امکان پرداخت به صورت آفلاین است.
نود فناوری – به عنوان مثال سال گذشته زمانی که اپل با ورود به حوزه پرداخت با برند تجاری اپل پی اقدام کرد رقیب سنتی آن یعنی سامسونگ را بر آن داشت که این شرکت کره ای نیز اقدام به ورود در حوزه پرداخت همراه کند که نهایتا در نمایشگاه بارسلون که اواخر سال گذشته برگزار شد سامسونگ نیز از ورود جدی به عرصه پراخت همراه خبر داد.
مروری بر اخبار چند هفته گذشته نیز نشان از اشتیاق غول نرم افزاری دنیا مایکروسافت برای ورود به این عرصه دارد، چنانچه این اسامی را در کنار هم بگذاریم مشخص می شود که این حوزه به اندازه ای جذابیت برای شرکت های تجاری بزرگ دنیا دارد که بسیاری از آنها به منظور جذب سهم بازار یکی از اولویت های تیم های تحقیق و توسعه خود را به این موضوع اختصاص داده اند. البته در این حوزه نباید نقش اپراتورهای مخابراتی را فراموش کرد چرا که بخشی از این بازار هم به اپراتورهای تلفن همراه اختصاص دارد.
شکل گیری چارچوب بازیگران این صنعت در دنیا به نحوی است که سه بازیگر اصلی بانک، اپراتور مخابراتی و تولید کننده گوشی تلفن همراه به دنبال راه حلی هایی هستند که بتوانند با استفاده از فرصت هایی که در اختیار دارند در روند توسعه بازار و کاهش هزینه های آن به صورت مشترک سهیم باشند.
این در حالی است که ما هنوز در کشورمان همچنان در ورود به حوزه پرداخت همراه عزمی جدی را از سوی مدیران امر شاهد نیستیم که متاسفانه موارد مشابهی زیادی در حوزه های دیگر که موجب عقب ماندگی کشور از فناوری های روز دنیا بوده زیاد به چشم می خورد.
برای روشن شدن موضوع فرصت سوزی در این زمینه می توان به موضوع حضور شبکه های ارتباطی خارجی در داخل کشور اشاره کرد که متاسفانه جدای از مباحث مالی که به اقتصاد کشور تحمیل می کند موجبات خروج ارز از کشور را نیز فراهم کرده و امروز با وجود هزینه های بالای اپراتورها به منظور فرهنگ سازی استفاده از سرویس های داخلی باز هم این شبکه ها از دور خارج نشده اند و تنها از شکلی به شکل دیگر تغییر یافته اند.
به نظر می رسد یکی از نگرانی هایی که مدیران ارشد بانکی در این زمینه دارند مباحث مشابه همانند موضوعاتی است که امروزه شبکه شاپرک نیز با آن مواجه است و آن هم موضوع نبود مدل مشخص درآمدی است چرا که در وضعیت فعلی به دلیل نبود کارمزد ارایه خدمات، برخی از بازیگران زیان و برخی نیز از سود سرشاری برخوردار شده اند.
اگر نیم نگاهی به آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی داشته باشیم اکنون بالای ۵۰ درصد از تراکنش های شبکه شاپرک زیر ۱۰ هزار تومان است و از آنجا که هر تراکنش نزدیک به ۲۵۰ تومان هزینه در بر دارد، قطعا موضوع استفاده از شبکه شاپرک برای پرداخت های خرد مقرون به صرفه نخواهد بود.
این در حالی است که دو اپراتور تلفن همراه کشور بیش از ۵ هزار میلیارد تومان برای توسعه و نوسازی شبکه به نسل های جدید سرمایه گذاری کرده اند و با توجه به زیرساخت های فراهم شده آمادگی ارایه خدمات پرداخت همراه را با همکاری بانک ها دارند البته به نحوی که تمامی چارچوب های قانونی آن با پشتیبانی از مدلهای کسب و کار جدید مشخص باشد.
به نظر می رسد همان طور که بانک مرکزی به اهمیت این موضوع پی برده و در حال نهایی کردن چارچوب های قانونی این موضوع است باید در ارایه مجوزهای لازم سرعت عمل را بالا برده تا با هم افزایی بیشتر بین تمامی بازیگران به مدد زیرساخت های مشترک هزینه توسعه بازار کیف پول همراه در کشور کاهش یابد.
چنانچه مروری اجمالی به مزایای کیف پول همراه ارایه شده توسط اپراتور اول کشور داشته باشیم استفاده از خدمات در تمامی ساعات شبانه روز، جلوگیری از سفرهای درون شهری به منظور دریافت خدمت، عدم نیاز به سخت افزار جدید به منظور دریافت خدمات و امکان استفاده از ساده ترین گوشی تلفن همراه در اختیار مردم، کاهش هزینه های شعب به دلیل عدم مراجعه مستقیم مشتریان و حذف هزینه تولید کارت های بانکی که سالانه ارز زیادی را از کشور خارج می کند از جمله مزایایی است که اکنون همراه اول به صورت خدمات محدود در اختیار مشترکانش قرار داده است.
طبق برنامه ریزی های انجام شده امکان ارایه تمامی خدمات مرتبط با پرداخت های خرد از طریق راه کاری های جیرینگ در این حوزه وجود دارد که نه تنها موجب کاهش هزینه ها و سرعت عمل در سمت مشترک می شود بلکه زمینه های افزایش امنیت در پرداخت های خرد را نیز به همراه دارد و قطعا اگر مدل کسب و کار خوبی در این زمینه از سوی بازیگران ارایه شود تمامی طرفین به نتیجه برد برد دست خواهند یافت.
منبع: ماهنامه پیوست