منبع: هفته نامه بازار امروز
نویسنده – منصوره خالقی
شرکت ققنوس در سال ۹۷ با همکاری بانک‌های ملی، ملت، پارسیان و پاسارگاد و همچنین به همت شرکت توسن، بنا نهاده شد. هدف این شرکت، توسعه یک پلتفرم مبتنی بر بلاکچین است که بتواند به واسطه این فناوری، سرویس‌های جدیدی را برای بانک‌ها و مشتریانشان خلق کنند. ایده تشکیل شرکت و شبکه ققنوس، خلاقانه و مبتنی بر آخرین دستاوردهای جهان است. از ویژگی‌های این شبکه و مزایایی که برای سیستم بانکی و مالی و بازار سرمایه ایجاد می‌کند، می‌توان به این موارد اشاره کرد: مدل کسب و کار مبتنی بر اخذ کارمزد از ذینفعان، تولید توکن با پشتوانه، تحقیق و توسعه قوی و منسجم با پشتوانه دانشگاه، شبکه‌ای از بانک‌های قوی و پرظرفیت و منطبق بودن با نیازهای روز صنعت بانکداری. این روزها صحبت از بلاکچین و دستاوردهایش زیاد است و مدعیان فراوان دارد و هر هفته شاهد برگزاری سمینارها و همایش‌هایی با این موضوع هستیم و آزمایشگاه‌ها و انجمن‌های زیادی هم با همین هدف شروع به فعالیت کرده‌اند، منتهی ظرفیت‌هایی که در شرکت و بنیاد ققنوس وجود دارد بسیار فراگیرتر و قابل توجه‌تر نسبت به سایرین است.
چه مشکلاتی با ققنوس قابل حل است؟
فناوری بلاکچین با توجه به ویژگی‌های ذاتی اش، غیر متمرکز و قابل اعتماد است. بنابراین می‌توان سرویس‌هایی را که به طور ذاتی، به ایجاد یک سامانه متمرکز جهت صحت سنجی و راستی آزمایی نیاز دارند را، مبتنی بر این فناوری پیاده کرد. یکی از مشکلاتی که بانک‌ها با آن دست به گریبان هستند، مساله دارایی‌های منجمد بانک‌هاست. بانک‌های ایرانی، حجم انبوهی از دارایی‌هایی منجمد دارند که به سادگی قابل ذوب شدن و تزریق در بازار نیست.
ققنوس راه حلی فناورانه برای این پیشنهاد ارایه کرده است که مبتنی بر توکن‌های رمزنگاری شده، دارایی‌ها توکنیزه شده و در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد. البته این راه حل منحصر به سیستم بانکی نبوده و به دلیل آن که ایران سال‌های طولانی دچار اقتصاد دولتی و نفتی بوده است، سازمان‌های دولتی، دارایی‌های منجمد فراوانی دارند که ققنوس می‌تواند به کمک راهکارهای خود، این دارایی‌ها را از حالت انجماد خارج کرده و رونق اقتصادی را تسهیل کند.
راه حل دیگر ققنوس در حوزه خدمات احراز هویت و KYC است. عملیات KYC می‌تواند مبتنی بر توکن پیمان صورت پذیرد و به این ترتیب تمام شبکه شعب بانک‌های حاضر در ققنوس و همچنین سایر نهادهایی که نیازمند سرویس احراز هویت هستند، می‌تواند از ظرفیت فیزیکی یکدیگر، مبتنی بر توکن پیمان استفاده کنند.
شبکه ققنوس سرویس‌های مختلفی را تدارک دیده که دو مورد مهم آن اشاره شد. ضمن آن که با توجه به افزایش قیمت طلا و دشوار شدن معاملات آن، توکن پیمان که با پشتوانه طلا عرضه می‌شود، با قیمتی پایین قابل خرید و فروش است و از این جهت، امکان انجام معاملات خرد در حوزه طلا و همچنین معاملات به صورت دیجیتال را فراهم می‌کند که علاوه به خدمات اصلی ققنوس، ارزش افزوده‌ای برای عموم مردم خواهد بود.
مدل کسب و کار مبتنی بر کارمزد
در شرایطی که بانک‌های کشور، مبتنی بر نرخ بهره و با توسل به درآمدهای مشاع، کسب و کار می‌کنند، ارایه خدمات متنوع و فناورانه، تنها راه حل موجود برای ایجاد تغییر در مدل کسب و کار بانک‌هاست. در سپیدنامه‌هایی که توسط ققنوس منتشر شده و بنا بر صحبت‌هایی که مدیران این شرکت مطرح می‌کنند، مدل بیزنسی این شرکت، مبتنی بر کسب درآمدهای کارمزدی از مشتریان است. با توجه به تجربیات تلخ سیستم بانکی در خصوص هزینه کارمزدهایی که سامانه‌های متمرکز و حاکمیتی و بین بانکی به بانک‌ها تحمیل کرده‌اند، رویکرد ققنوس در مدل بیزینسی مبتنی بر پرداخت کارمزد توسط مشتری، جذاب است. در سال‌های قبل شاهد آن بودیم که فناوری‌های نوین، به ابزاری برای تحمیل هزینه به سیستم بانکی تبدیل شده بودند. بنابراین ققنوس، این فرصت را فراهم می‌آورد که حداقل تکنولوژی بلاکچین، محلی برای خرج تراشی برای بانک‌ها نشود.
بانک‌های کشور و حتی سایر نهادهای حاکمیتی یا بنگاه‌های اقتصادی، رویکردهای متفاوتی در تحقیق و توسعه پیرامون فناوری‌های نو، خصوصا بلاکچین اتخاذ کرده‌اند. از مزیت هایی که به نظر می‌رسد ققنوس برای این سازمان‌ها ایجاد می‌کند، تحقیق و توسعه یکپارچه، منسجم و به روز است. به دلیل نزدیکی ققنوس به سیستم بانکی از یک سو و دانشگاه‌ها مخصوصا دانشگاه خاتم از سوی دیگر، این شرکت توانسته با سنجش صحیح نیازها، راهکارهایی فناورانه برای حل مسایل موجود در کشور ارایه کند.
آن چه مشخص است، سردرگمی بانک مرکزی در تنظیم مقررات حوزه فناوری، به نوآوری آسیب رسانده است. فناوری بلاکچین یک فناوری ۱۰ ساله است و دیگر نمی‌توان گفت حوزه‌ای نو و ناشناخته است. معاونت فناوری بانک مرکزی طی دو سال اخیر، تنظیم مقررات در این حوزه را مدام به تعویق انداخته است. نهایتا زمستان سال قبل، یک پیشنویس توسط این بانک منتشر شده که صرفا یک سری خطوط را مشخص کرده و البته برای مساله‌ای به این گستردگی و پیچیدگی، به هیچ وجه کافی نیست.
مهمترین مشکلی که این روزها، ققنوس با آن درگیر است، مساله رگولاتوری است. بانک مرکزی با اعلام مواضع اخیر خود در خصوص انحصار انتشار پول‌های با پشتوانه طلا، عملا در مقابل رمز ارز پیمان موضع گیری کرده است. در حالی که به نظر می‌رسد با توجه به توان تحقیق و توسعه، اجرا و همچنین تعامل بالایی که ققنوس دارد، بانک مرکزی و سایر نهادهای رگولاتوری، لازم ققنوس را یک فرصت ببینند تا تهدید. ضمن آنکه بانک‌های مانند ملی، ملت، پارسیان و پاسارگاد جز سهامداران این شرکت و اعضای این شبکه بوده و به همین روی، اعتماد زیادی به آن وجود دارد. لذا بانک مرکزی نمی‌تواند همه شرکت‌های نوآور و فعالان را در صف کارهای خود قرار دهد.
ارسال یک نظر