می‌گویند وام می‌دهیم ولی به شرط شکست دیو سپید!

بخش سوم فرم، معاونت پژوهشی را ملزم کرده که پرونده درخواست وام را به معاونت تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرستاده و بار دیگر در آنجا درباره پرداخت/عدم پرداخت وام تصمیم‌گیری شود و در آخر باید این درخواست به تأیید معاونت آموزشی دانشگاه هم برسد. اگر همه این مراحل با خوبی و خوشی طی شد، نوبت معرفی دو ضامن معتبر و ارسال مدارک به وزارت خانه است تا در آنجا…

میپنا – آن گونه که دانشجویان معترض می‌گویند، به نظر می‌رسد شرایط پرداخت این وام به نوعی انتخاب شده که کمتر کسی به مرحله دریافت وام برسد؛ شرط و شروطی که آن را با هفت خوان قیاس و دلایلی به آن منضم می‌کنند که نشان می‌دهد ممکن است رستم هم باشی، از پسش برنیایی.به گزارش «تابناک»، پس از آنکه پرداخت «پژوهانه رساله»، یعنی مقرری علمی دانشجویان دوره دکترا بی هیچ مقدمه‌ای از ابتدای سال گذشته متوقف شد، از جمله راهکارهایی که مسئولان وزارت علوم برای کمک به این دانشجویان برگزیده علمی معرفی کردند و بر محاسن آن به نسبت پژوهانه تأکید داشتند، اعطای وامی ویژه به دانشجویان دکترای تخصصی بود که چون به مانند پژوهانه بلاعوض نبود، به جهاتی هدفمندتر به نظر می‌رسید.بدین ترتیب اعتراض دانشجویانی که از قطع ناگهانی پژوهانه رساله گلایه داشتند و تنها منبع مالی مورد اتکای خود برای انجام امور تحصیلی را از دست رفته می‌دیدند، فروکش کرد و همه چشم انتظار ماندند تا شرایط اعطای این وام ابلاغ شده و پرداخت آن در دستور کار قرار گیرد؛ اتفاقی که در روزهای ابتدایی آبان ماه، با ابلاغ «دستورالعمل اعطای وام ویژه دانشجویان دکترای تخصصی» توسط وزارت علوم جامه عمل پوشید تا چشم انتظاری ها برای پرداخت این وام ویژه آغاز شود.البته دستورالعمل (متن کامل آن را اینجا بخوانید) حکایت از سختی‌های زیادی در مسیر اعطای این وام داشت. شروطی که برخی به مانند شرایط اعطای پژوهانه رساله بود (مانند این شرط که تنها به آن دسته از دانشجویان روزانه دانشگاه های دولتی تعلق می‌گیرد که آزمون جامع را پشت سر گذاشته باشند) و برخی اختصاصیِ این وام طراحی شده بود؛ مثل «استاد راهنما می‌تواند در صورت عدم رضایت از پیشرفت کار دانشجو، درخواست لغو اعطای وام بنماید».تا اینجای کار ظواهر امر حکایت از آن داشت که مسئولان وزارت علوم برای پرداخت این وام نکات بسیاری را مورد توجه قرار داده‌اند تا نه خارج از اطلاع اساتید و مسئولان دانشکده ها و دانشگاه ها پرداختی به دانشجویان صورت گرفته و نظارتی بر هزینه کرد آن وجود نداشته باشد، نه مبلغ پرداختی بلاعوض باشد که نیازمند و بی نیاز، متقاضی دریافتش باشند و مواردی از این دست، ولی این موارد آنقدر زیاد شدند که عملا دریافت وام ویژه به پروژه ای دشوار تبدیل و حکایت از آن سوی بام افتادن در رویکرد مسئولان متجلی شد.این سخت گیری ها زمانی بیشتر خود را نشان می‌دهند که می‌بینیم، بندهایی چون «حضور تمام وقت دانشجو در دانشگاه با تأیید استاد راهنما و گروه آموزشی مربوطه احراز شده باشد» در دستورالعمل پرداخت وام قرار گرفته و دانشگاه ها بر اساس آن، بررسی درخواست دانشجویان متقاضی دریافت وام در گروه های آموزشی و دانشکده ها و پس از آن، تصویب در چند معاونت دانشگاه را در دستور کار قرار داده‌اند که پروسه‌ای زمان‌بر، بروکراتیک و فرسایشی است که گاه می‌تواند به کل دریافت وام را ملغی کند.یکی از دانشجویان دوره دکترای دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: بیستم بهمن ماه از طریق یکی از سایت‌های خبری از پرداخت وام «ویژه دکتری» مطلع شدیم و روز بعد (۲۱ بهمن ۹۳) به کارشناس پژوهشی دانشکده … [نام دانشکده نزد «تابناک» محفوظ است] مراجعه کردیم که در پاسخ به ما گفت: «تا ۳۰ بهمن فرصت دارید مدارک مورد نیاز را فراهم کنید»؛ مدارکی که فراهم نمودنشان در چنین زمان کوتاهی عملا ممکن نیست و شرایط دانشگاه اجازه تکمیلشان را نمی‌دهد!وی می‌افزاید: اگر واجد شرایط دریافت این وام باشید، یعنی آزمون جامع را گذرانده باشید، پژوهانه دریافت نکرده باشید، پیش نیازهای سوابق آموزشی و پژوهشی را داشته باشید و بر اساس شروط مندرج در فرم یک، برای دریافت این وام رتبه بندی شده باشید، لازم است دو ضامن معتبر ـ جدای آن ضامن هایی که در مقاطع قبلی مثل کارشناسی ارشد ضمانت پرداخت تسهیلات شما را عهده دار شده باشند ـ معرفی کنید که انجام این کار در بازه بلندمدت هم دشوار است، چه برسد در فرصتی یک هفته‌ای.