در حال خواندن
جذابیت‌‏های بازار شکننده مخابرات ایران
0

تازه ‏ترین گزارش بیزینس مانیتور از فصل سوم سال ۲۰۱۴ صنعت مخابرات ایران نشان‌دهنده چشم ‏انداز‏های تاریک‌ و روشنی از آینده این صنعت طی پنج سال آینده است. بخش عمده این گزارش نتایج حاصل از چند سال مدیریت دولت محمود احمدی‏ نژاد را بر این صنعت نشان می‏دهد و عملا نتایج تغییرات دیدگاهی و عملکردی مدیران فعلی صنعت ارتباطات را دربرنمی‏گیرد.
نود آی سی تی – به‌عنوان مثال تحولات ۲ هفته اخیر در آزادسازی بازار اینترنت پرسرعت موبایل و راه‏اندازی نسل سوم و چهارم موبایل در کشور در این گزارش فصلی قرار نگرفته است. تحولاتی که قطعا به بهبود چشم‏انداز آینده این صنعت منجر می‏شود. گزارش‏های بیزینس مانیتور در حوزه‏های مختلف اقتصادی کشور با همکاری کانون نهادهای سرمایه‏‏گذاری ایران و دنیای اقتصاد منتشر می‏شود و گزارش حاضر تازه‏ترین گزارش از وضعیت حاضر صنعت مخابرات ایران و چشم‏انداز‏ پنج ساله آن است. چشم‏اندازی از نقاط قوت، فرصت‏ها و تهدیدهااین گزارش عملکرد نامطلوب ایران در صنعت مخابرات طی سال‏های اخیر را ناشی از ریسک‏های سیاسی و اقتصادی ناشی از کاهش ارزش ریال می‏داند که دسترسی به دستگاه‏های پیشرفته را بامشکل روبه‌رو می‏کند. همچنین تلاش بخش‏هایی از دولت برای محدود کردن دسترسی به محتوای اینترنت جهانی و جایگزینی اینترنت ملی با اینترنت جهانی (مدلی که مدیران ارتباطی دولت احمدی‏نژاد پیگیری می‏کردند) با همکاری کشور چین ازجمله دلایل اصلی عقب‌افتادگی ایران در این صنعت عنوان شده است. درعین‌حال این گزارش خاطرنشان می‏کند که در میان‌مدت پتانسیل دستیابی به حداکثر رشد و جبران عقب‏افتادگی‏ها وجود دارد، ضمن اینکه جمعیت ایران قابلیت تبدیل این صنعت را به یکی از جذاب‏ترین بازارهای مخابرات خاورمیانه دارد. گزارش بیزینس مانیتور نقاط قوت صنعت مخابرات ایران را ضریب نفوذ بالای تلفن همراه، رشد و نوآوری اپراتورها به‌دلیل وجود رقابت و حضور رایتل به‌عنوان تنها ارائه‌دهنده نسل سوم موبایل (تا زمان تهیه این گزارش) می‏داند.درعین‌حال بیزینس مانیتور اعتقاد دارد نقاط ضعف این صنعت میزان متوسط هزینه کرد هر مشتری و نظارت شدید دولت بر این بازار و تحریم‏های بین‏المللی است که دسترسی به تجهیزات را برای اپراتورها دشوار کرده است. وجود تنها یک اپراتور در بخش نسل سوم موبایل و حضور تنها یک شرکت خارجی (ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی) در این صنعت هم از دیگر نقاط‌ضعف این صنعت عنوان شده است. فرصت‏های صنعت مخابرات شامل نرخ نفوذ پایین گوشی‏های هوشمند است که فرصت‌های قابل‌توجهی را برای بخش خرده‌فروشی و فروشندگان و پیش‏فروش خدمات داده در دوره میان مدت مواجه می‏کند. همچنین گرایش جوانان در این عرصه و برنامه گسترش و توسعه مستمر اپراتور اصلی تلفن همراه در کشور اثر مثبتی بر رشد آینده خواهد داشت و این هم ازجمله فرصت‏های این صنعت است.درعین‌حال بیزینس مانیتور نظارت شدید دولت بر اینترنت و شبکه تلفن همراه را موجب تهدید رشد این صنعت دانسته است. همچنین حضور اپراتور سوم در کشور و ایجاد جنگ قیمتی و کاهش درآمد متوسط به ازای هر کاربر و برخی مخالفت‌ها که مانع از سرمایه‏گذاری در این بخش توسط سازندگان تجهیزات و عرضه‌کنندگان محصولات الکترونیکی شده و محدود ماندن امتیاز استفاده از نسل سوم موبایل (در زمان تهیه این گزارش) از دیگر تهدیدهای این صنعت به شمار می‏آیند.در بخش ارتباطات با سیم نقاط قوت ایران در این گزارش بالابودن ضریب نفوذ خطوط تلفن ثابت، حضور خدمات دهندگان اینترنت متعدد، رشد بازار وایمکس و ستون فقرات شرکت مخابرات ایران در سراسر کشور عنوان شده است.در عین حال انحصار شرکت مخابرات ازسوی دیگر ضعفی را از جهت سرمایه‏گذاری و بهبود کیفیت خدمات ایجاد کرده است که با وجود تسلط این شرکت در عرصه اینترنت پرسرعت از نقاط ضعف این صنعت به شمار می‏رود؛ همچنین رشد خطوط ثابت به دلیل گسترش تلفن همراه کند شده است.بیزینس مانیتور راه‏اندازی کابل فیبرنوری EPEG و امکان دسترسی به پهنای باند بالا ازطریق این مسیر را یکی از مهم‌ترین فرصت‏های صنعت مخابرات کشور ذکر کرده و با توجه به رشد تقاضا برای اینترنت و توسعه فیبرنوری و آمارهای پایین ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت تقاضای قابل ملاحظه و به‌دنبال آن فرصت‏های مناسبی را در این بخش ایجاد می‏کند.این گزارش درعین‌حال به نقل از بیزینس مانیتور معتقد است که ادامه محدودیت‏های دولت بر محتوای اینترنت می‏تواند سبب تخریب بلندمدت توسعه اینترنت شود و تحریم‏های بین‏المللی مانع دسترسی اپراتورها به تجهیزات با بهای پایین‏تر می‌شود و این در کنار فضای سیاسی امنیتی، مانع سرمایه‏گذاری در بخش تجهیزات از تهدیدهای اصلی این صنعت به شمار می‏آید. پیش‏بینی‏های صنعت از بازار مخابرات بیزینس مانیتور در این گزارش با اشاره به ورود رایتل که باعث بهبود چشم‏انداز رشد مشترکان در ایران شده خاطرنشان می‏کند که چشم‏انداز نرخ رشد مشترکان در گزارش سه ماه سوم سال ۲۰۱۴ بدون تغییر باقی مانده، چراکه پیش‏بینی می‏شود این نرخ رشد در میان‌مدت به‌تدریج از روند کندی برخوردار شده و انتظار می‏رود این بازار تا سال ۲۰۱۸ دارای ۱۱۷ میلیون مشترک باشد که نرخ ضریب نفوذ در این بخش را به ۱۴۲ درصد می‏رساند.ادامه تحریم‏های غرب علیه ایران براساس این گزارش باعث تحت فشار قرار گرفتن اپراتورها و مصرف‏کنندگان به یک اندازه می‏شود، ضمن اینکه کاهش قدرت خرید مردم در اثر تورم به‌عنوان عامل افت شدید واردات گوشی‏های تلفن همراه در سال ۲۰۱۳ عنوان شده است. متوسط درآمد به ازای هر کاربر بیزینس مانیتور معتقد است با تداوم تحریم‏های اقتصادی علیه ایران متوسط درآمد به ازای هر کاربر بر حسب دلار در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت پایین باقی خواهد ماند. براساس این گزارش متوسط درآمد به ازای هر کاربر شرکت ام‏‌تی‏‌ان در سه ماهه سوم ۲۰۱۳ روی چهار دلار ثابت مانده و این رقم در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۳ هم تغییری نکرده است.متوسط درآمد هر کاربر در حد فاصل سه ماهه سوم ۲۰۱۲ تا سه ماهه چهارم ۲۰۱۲ از ۴/۷ دلار به ۹/۳ دلار سقوط کرده بود.با این حال گزارش فصلی ام‏‌تی‏‌ان حاکی از افزایش متوسط درآمد به ازای هر کاربر بر حسب ریال است. به نوعی بخش عمده کاهش متوسط درآمد هر کاربر تحت تاثیر کاهش ارزش ریال رخ داده است.بر این اساس متوسط ترکیبی درآمد به ازای هر کاربر برای ام تی‌ان به میزان ۴/۲ درصد رشد داشته و به ۸۵۶۵۵ ریال رسیده است.بیزینس مانیتور پیش‏بینی‏ می‏کند متوسط درآمد ماهانه به ازای هر کاربر در اپراتورها تا سال ۲۰۱۸ حدود ۲ دلار کاهش یابد. با این حال این گزارش معتقد است ارائه خدمات نسل سوم با قیمت ارزان‏تر می‏تواند سطوح متوسط درآمد را به ازای هر کاربر افزایش دهد. بیزینس مانیتور به دلیل نداشتن آمارهای همراه اول از متوسط درآمد ماهانه این شرکت به ازای هر کاربر چیزی منتشر نکرده است. خط ثابت و پهن بانداین گزارش چشم‏انداز بحث خط ثابت در ایران را به رغم سرمایه‏گذاری‏های شرکت مخابرات نامطلوب ارزیابی می‏کند.دلیل آن نیز افزایش رقابت در بازار تلفن همراه و رقابتی ‏شدن آن و افزایش میزان استفاده از موبایل به جای تلفن ثابت عنوان شده است. با این حال به عقیده بیزینس مانیتور با توجه به تداوم سرمایه‏گذاری شرکت مخابرات و نبود رقابت در بازار خطوط ثابت در کوتاه‌مدت رشد این بازار ادامه خواهد یافت، ولی در میان‌مدت این وضعیت معکوس می‏شود.در زمینه اینترنت پرسرعت کاهش قابل ملاحظه خطوط اینترنت پرسرعت در حد فاصل سال‏های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ انتظار برای رشد این بخش را در میان‌مدت بالا نگه می‏دارد.به طوری که بر اساس پیش‏بینی‏ها میانگین رشد سالانه بین سال‏های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ معادل ۵/۱۸ درصد باشد.بیزینس مانیتور یکی از دلایل پایین بودن نرخ نفوذ خطوط اینترنت پرسرعت در ایران را هزینه بالای دسترسی به آن نیز می‏داند.منبع: دنیای اقتصاد

درباره نویسنده
عبداله افتاده
دانش آموخته رشته روابط عمومی الکترونیک هستم، به واسطه شرایط زندگی رشته‌های مختلف کاری را تجربه کردم، تا اینکه در سال 1380 با ورود به خبرگزاری ایرنا استان تهران به عنوان خبرنگار متوجه اشتیاق فراوان به این حرفه شدم. از آن زمان تاکنون نیز در رسانه‌های مختلف در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مشغول به فعالیت بوده‌ام. موجب خرسندی است اگر انتقادات، پیشنهادات و سوژه های خبری خود را از طریق کانال‌های ارتباطی زیر با من به اشتراک بگذارید.

ارسال یک نظر